Хэлцэл ба өр барагдуулах
Хэлцэл ба өр барагдуулахын зорилго
- Хэрэв өр барагдуулагч зээл олгогчийн зөвшөөрлийн дагуу анхны зорилгоос нь өөр эсвэл түүний оронд өөр үйлдэл хийсэн бол ийм төрлийн үйлдлийг хүчинтэй гэж тооцно. (Иргэний хуулийн 466 заалт)
·Жишээ нь өр барагдуулагч зээл олгогчийн зөвшөөрлөөр 5,000,000 вон зээлсэн зээл олгогчид бриллиант бөгж өрийн оронд өгч болно.
Хэлцэлд хүрэх ба өр барагдуулахад тавигдах шаардлага
- Хэлцэлд хүрэх ба өр барагдуулахын тухайд талуудын хооронд гэрээ байх ёстой.
- Өрийн асуудал үүссэн.
- Талуудын хооронд анхны зорилгын оронд өөр үйлдэл байх эсэх тухай гэрээ байх ёстой.
· Орлуулах үйлдийн үнэ цэнэ нь анхны зорилгынх нь үнэтэй заавал ижил байх ёсгүй.
· Тиймээс 5,000,000 вон-н өр барагдуулагч нь зээл олгогчтой хэлэлцээд 4,000,000 вон-ы үнэтэй бриллиант бөгжийг хэлцэл ба өр барагдуулах байдлаар өгч болно.
- Хэлцэлд хүрэх ба өр барагдуулах гүйцэтгэлийг өр барагдуулагч хийнэ.
Хэлцэлд хүрэх ба өр барагдуулахын нөлөө
- Хэрэв хэлцэлд хүрэх ба өр барагдуулах гүйцэтгэлийг өр барагдуулагч хийсэн бол уг үйлдэл нь эргэн төлөлттэй ижил гэж тооцно. (Иргэний хуулийн 466 заалт)
- Тиймээс өрийн үүрэг хариуцлага байхгүй болно.
Суутгаж тооцох
Суутгаж тооцохын зорилго
- "Суутгаж тооцох" хоёр этгээд ижил төрлийн өрийн үүрэг хариуцлагаар хоорондоо холбогдсон байхад үүсдэг. Уг үйлдлээр тухайн этгээдийн үүрэг хариуцлагад ногдох дүнгийн хэмжээг нэгэн зэрэг чөлөөлдөг.
· Жишээ нь хэрэв өр барагдуулагч зээл олгогчоос 1,000,000 вон зээлсэн боловч зээл олгогч өр барагдуулагчид аль хэдийнэ 500,000 воны өртэй байсан бол өр барагдуулагч суутган тооцсон бол өрийн үүрэг хариуцлагын 500,000 вон-ыг нэгэн зэрэг чөлөөлж тооцно.
Суутгаж тооцоход тавигдах шаардлага
- Хэрэв хоёр этгээд ижил төрлийн өрийн үүрэг хариуцлагаар хоорондоо холбогдсон ба өр төлөх хугацаа нь болсон бол зээлдэгч тус бүр өөрийн үүрэг хариуцлагад хамаарах дүнг суутгаж болно:ингэсэн хэдий ч үүрэг хариуцлагын шинж чанар үүнийг зөвшөөрдөггүй бол уг үйлдэл үйлчлэхгүй. (Иргэний хуулийн 492-(1) заалт)
- Хэрэв эсрэг зорилго илэрхийлсэн бол уг зорилгын эсрэг суутган тооцох хийх боломжгүй байж болно. Гэхдээ сайн санааны үүднээс ажиллаж буй гуравдагч этгээдийн эсрэг уг зорилгоо илэрхийлж болохгүй. (Иргэний хуулийн 492-(2) заалт)
Суутгаж тооцох арга
- Суутгаж тооцох үйлдэл нөгөө талд уг зорилгоо илэрхийлсэн үед хүчинтэй болно. Уг зорилготой холбоотой аливаа нөхцөлгүй байж болно эсвэл тогтсон хугацаа байхгүй байж болно. (Иргэний хуулийн 493-1 заалт)
- Хэрэв суутган тооцохын өмнө цаг хугацааны хувьд хориг тавьсан бол зээл олгогч аливаа нэхэмжлэлийг суутгаж болно. (Иргэний хуулийн 495 заалт)
Суутгаж тооцохыг хориглох
- Хэрэв өрийн үүрэг хариуцлага зориудын хууль бус үйлдлээс үүдэн үүссэн бол өр барагдуулагч өөрийгөө зээл олгогчтой холбоотой суутгах тооцоо хийх байр сууринд тавьж болохгүй. (Иргэний хуулийн 496 заалт)
- Хэрэв хавсаргасан нэхэмжлэл нь үйлчлэх боломжгүй бол өр барагдуулагч зээл олгогчийн өмнө суутган тооцох аливаа хамгаалалтыг хийж болохгүй. (Иргэний хуулийн 497 заалт 497)
- Зээлдэгчийн үл хөдлөх хөрөнгийг хурааж өр төлбөр барагдуулах тушаалын хүрээнд гуравдагч зээлдэгч үүрэг хүлээгчийн өмнө суутган тооцох аливаа хамгаалалтыг хийж болохгүй. (Иргэний хуулийн 498 заалт)
Суутган тооцох үйлчлэл
- Хэрэв үүрэг хариуцлага бүр нь суутган тооцох боломжтой хэмжээнд нь суутган тооцох тухай зорилгыг илэрхийлсэн бол өрийн үүрэг хариуцлагаас чөлөөлсөн гэж үзнэ. (Иргэний хуулийн 493-(2) заалт)
Өрийн шилжүүлэг
Өрийн шилжүүлгийн зорилго
- "Өрийн шилжүүлэг" гэдэг нь гэрээний дагуух анхны өр барагдуулагчийн үүрэг хариуцлагын үүрэг хариуцлагын гол шинж чанар өөрчлөгдөхийг хэлнэ.
· Жишээ нь хэрэв зээл олгогч өр барагдуулагч эргэн төлөлт хийх боломжгүй гэж үзвэл зээл олгогч өр барагдуулагчийг өрийн шилжүүлгээр дамжуулан гуравдагч талд шилжүүлж болно. Мөн эх гэрээний хувьд аливаа гуравдагч талд өрийн шилжүүлэг хийснээр зээл олгогч өөрчлөгдөж болно.
Өрийн шилжүүлэгт тавигдах шаардлага
- Барагдуулах ёстой өр байна.
- Өрийн шилжүүлэг хийснээр үүсэх өрийн шинэ үүрэг хариуцлага.
· Хэрэв өрийн шилжүүлэг хийснээр өрийн шинэ үүрэг хариуцлага үүссэн боловч энэ нь талуудын мэдээгүй учир шалтгаан эсвэл аливаа хууль бус шалтгаанаас үүдэн бодит байдал дээр биелэлээ олоогүй бол анхны өрийн үүрэг хариуцлага чөлөөлөгдөөгүй гэж үзнэ. (Иргэний хуулийн 504 заалт 504)
- Өр барагдуулагч, зээл олгогч эсвэл үүрэг хариуцлагын дэлгэрэнгүй мэдээллийг өрийн шилжүүлгээр өөрчилж болно.
· Өр барагдуулагч өөрчлөгдөхөд өрийн шилжүүлэгт зээл олгогч ба шинэ өр барагдуулагчийн хоорондох гэрээ нөлөөлж болно. Гэхдээ энэ нь анхны өр барагдуулагчийн өмнө тавигдах аливаа зорилгод нөлөөлөхгүй. (Иргэний хуулийн 501 заалт)
· Хэрэв тогтсон өдрийг баримт бичиг дээр баталгаажуулсан бол зээл олгогч өөрчлөгдөхөд өрийн шилжүүлгийг гуравдагч этгээдэд хариуцуулж болохгүй. (Иргэний хуулийн 502 заалт)
Өрийн шилжүүлгийн үйлчлэл
- Хэрэв талууд гол үүрэг хариуцлага нь өөрчлөгдсөн гэрээнд орсон бол эдгээр үүрэг хариуцлагыг өрийн шилжүүлгээр байхгүй болгож болно. (Иргэний хуулийн 500 заалт)
Өр төлбөрөөс чөлөөлөх
Өр төлбөрөөс чөлөөлөх үйлчлэл бий болох шаардлага
- Хэрэв зээл олгогч өр барагдуулагчийг өр барагдуулагчийнх нь үүрэг хариуцлагаас чөлөөлөх тухай зарлавал, уг үүрэг хариуцлага байхгүй болно. Гэхдээ чөлөөлөлт нь зохих ашиг сонирхолтой гуравдагч этгээдэд үйлчлэхгүй. (Иргэний хуулийн 506 заалт)
·Жишээ нь өр барагдуулагч зээл олгогчоос харилцагчийн бэлэн мөнгөний зээлийн гэрээний дагуу 1,000,000 вон зээлсэн боловч хэрэв зээл олгогч өр барагдуулагчийн санхүүгийн бэрхшээлийг авч үзээд өр барагдуулагчийг үүрэг хариуцлагаас нь чөлөөлөх тухай зарлавал уг үүрэг хариуцлага байхгүй болно.
Компани нэгдэх
Компани нэгдэх байдал хүчин төгөлдөр болоход тавигдах шаардлага
- Хэрэв үүрэг хариуцлагатай холбоотой нэхэмжлэл нэг хүнд ногдсон цагт нэхэмжлэл байхгүй болно. Гэхдээ хэрэв ийм төрлийн нэхэмжлэл нь өөрөө гуравдагч этгээдийн эрх бол уг заалт үйлчлэхгүй. (Иргэний хуулийн 507 заалт)
· Жишээ нь хэрэв эхнэр нөхрөөсөө 10,000,000 вон зээлсэн ба нөхөр нь нас барсан бол эхнэр өв залгамжлагч болж түүний эргэн төлөх ёстой 10,000,000 вон-ы хариуцлага нь байхгүй болно. Учир нь өр төлбөрөө хүлээн авах нөхрийн хөрөнгийг эхнэр өвлөж авсан.