Тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацааны тооцоолол
Тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацааны ухагдахуун
- “Тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаа” гэдэг нь хөдөлмөрийн гэрээ байгуулан гэрээ цуцлагдах хүртэл хугацааг хэлэх бөгөөд, хугацаа тусгайлан заасан хөдөлмөрийн гэрээний хувьд гэрээний хугацаа дуусгавар болсноор тухай ажил олголтын харилцаа дуусгавар болох нь үндсэн зарчим юм(Ажил олголт хөдөлмөрийн яам, 『Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариултын эмхтгэл』 38 дугаар нүүр болон захиргааны тайлбарын ажил олголтын ялгааг шинэчлэн сайжруулах тухай-2457, 2013. 12. 6., ажил олголт хөдөлмөрийн яам).
- Дээр дурдсны дагуу тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаа нь 1 жил ба түүнээс дээш хөдөлмөр эрхлэгч, 4 долоо хоногийн турш дундажлаад 1 долоо хоногийн тогтоосон хөдөлмөрийн цаг 15 цагаас дээш байх хөдөлмөр эрхлэгч нь ажлаас халагдсны тэтгэмж авах боломжтой(「Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хууль」 -ийн 4 дүгээр зүйлийн 1 дүгээр заалтын хураангуй хэсэг).
Q1.Гэрээт хугацаа энэ жилийн 1 сарын 2-ноос ирэх жилийн 1 сарын 1 хүртэл(амралтын өдөр) хүртэл бөгөөд ажлаас халагдсны тэтгэмж авах боломжтой болов уу?
A1. Хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа тогтсон тохиолдолд 1 сарын 1 өдөр нь хөдөлмөрийн үйлчилгээ үзүүлэх үүргээс чөлөөлөгдөх өдөр(ажлын байрны амралтын өдөр) байгаад хөдөлмөрийн үйлчилгээ үзүүлж чадаагүй байсан ч хөдөлмөрийн харилцаанд харъяалагдах хугацаагаар үзэх ёстой бөгөөд, хөдөлмөр эрхлэгчийн ажлаас гарах өдөр нь 1 сарын 2 өдөр болох тул ажил олгогч нь хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох ёстой(ажил олголт хөдөлмөрийн яам , 『Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариултын эмхтгэл』, 47 дугаар нүүрнээс танилцах).
Q2.Амралтын хугацаа ч тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаанд хамаарах уу?
A2. ‘Тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаа’ гэдэг нь нэгэн ажил олгогчтой тасралтгүйгээр хөдөлмөрийн хамааралтай харилцаанд байж хөдөлмөрийн үйлчилгээ үзүүлж байгааг хэлэх бөгөөд, ажил олгогчийн зөвшөөрөлтэйгээр бий болсон түр зуурын амралтын байдалт ч хамаарна. Гагцхүү, хувийн шугмаар гадаад суралцах зэрэгтэй адил хувийн шалтгаанд хамаарах амралтын хугацаатай холбогдуулан байгууллагатайгаа хийсэн хэлцэл, түүнчлэн ажилд орох журам зэрэг холбогдох журмын дагуу ажлаас халагдсны тэтгэмж тооцоолохын тулд тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтитйн хугацаанд нийлүүлэн тооцох боломжгүй байх магадлалтай(ажил олголт хөдөлмөрийн яам, 『Хөдөлмөр эрхэлгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариултын эмхтгэл』, 57 дугаар нүүрнээс танилцах).
Q3.Мэргэших(дадлагажих) хугацаа ч тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаанд хамаарах уу?
A3-1. Мэргэших(дадлагажих) хугацааны туршид компани болон хөдөлмөрийн хамааралтай харилцаагаа үргэлжлүүлэхийн зэрэгцээ хөдөлмөрийн үйлчилгээ үзүүлсэн тохиолдолд мэргэших(дадлагажих) хугацаа ч ажлаас халагдсны тэтгэмж тооцоолоход зориулсан тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаанд хамаарах ёстой(Гуангжү орон нутгийн шүүх 2004. 4. 18. шийдвэр, 2002Гадан1180 шүүхийн шийдвэр).
(A3-2. Мэргэших болон дадлагажигчаар ажилд орон ажиллаж байгаад дундаас нь үндсэн ажилтан болж ажиллан сул зогсолт байхгүйгээр тасралтгүй ажилласан тохиолдолын нэгэн адилаар тасралтгүй үргэлжлүүлэн ажилласан хугацаандаа хөдөлмөрийн үйлчилгээний хэлбэр нь өөрчлөгдсөн тохиолдолд ч мэргэшигч болон дадлагажигчийн хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаа болон үндсэн ажилтаны хувьд хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацааг нийлүүлэн тооцсон хугацааг ажлаас халагдсны төлбөрийн тооцооллын үндэс суурь болох тасралтгүй хөдөлмөр эрхэлсэн хугцаагаар үзэх ёстой. (Дээд шүүх 1995. 7. 11. Шийдвэр, 93 Да 26168 шүүхийн шийдвэр).
Тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацааг шинэчлэх болон давтамж
- Хөдөлмөрийн гэрээ нь дуусгавар болсны зэрэгцээ хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг шинэчилсэн юмуу адил хугацаагаар давтан байгуулсан тохиолдолд шинэчлэсэн болон давтан байгуулсан гэрээний хугацааг бүгдийг нийлүүлэн тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаагаар тооцоолох ёстой(дээд шүүх 1995. 7. 11. шийдвэр, 93Да26168 шүүхийн шийдвэр).
- Шинэчлэсэн болон давтан байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ хооронд тодорхой хэмжээний хоосон хугацаа байлаа ч гэсэн тухайн хугацаа нь нийт хөдөлмөрийн хугацаатай харьцуулахад тийм ч урт биш , улиралын чанартай шалтгаан юмуу амралтын хугацаа зэрэг тухайн ажил үүргийн шинж чанараас шалтгаалсан гэх мэт хүлээлгийн хугацаа ·дахин эрч хүчээ цэнэглэхэд зориулсан амралтын хугацаа зэрэг байдал байдаг тул тухайн хугацаан дах хөдөлмөрийн үйлчилгээ үзүүлээгүй юмуу цалин олгохгүй байх тодорхой шалтгаан байсан гэж хүлээн зөвшөөрөгдөх тохиолдолд хөдөлмөрийн харилцааны үргэлжлэл нь тухайн хугацаанд ч үргэлжилнэ(дээд шүүх 2006. 12. 7. шийдвэр, 2004Да29736 шүүхийн шийдвэр).
Тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаатай холбоотой жишээ
Өдрийн хөдөлмөр эрхлэгчийн тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацааг тооцоолох аргачлал
- “Өдрийн хөдөлмөр эрхлэгч” гэдэг нь 1 өдөр гэсэн нэгж хугацаа бүхий гэрээгээр ажиллаж тухайн өдрөө хөдөлмөр нь дуусгавар болдогынхоо хувьд хөдөлмөрийн гэрээ ч дуусгавар болж тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэх харилцаа үүсдэггүй этгээдийг хэлнэ(ажил олголт хөдөлмөрийн яам, 『Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариултын эмхтгэл』, 40 дүгээр нүүр).
- Нэрийдлийн хувьд өдрийн хөдөлмөр эрхлэгч гэсэн хэдий ч барилгын талбай зэрэгт хугацаа заалгүйгээр ажилласны дараа ерөнхий хөдөлмөрийн харилцаа тодорхой хугацаанд үргэлжлэн ямарваа нэгэн онцгой шалтгаан байхгүй бол барилгын ажил дуусгавар болох үртэл тасралтгүй хөдөлмөр нь үргэлжлэн гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа тохиолдолд хөдөлмөрийн харилцаа тасралтгүй үргэлжилнэ гэж үзэх боломжтой(ажил олголт хөдөлмөрийн яам, 『Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариултын эмхтгэл』, 40 дүгээр нүүр).
- 1 долоо хоногийн тогтсон хөдөлмөрийн цаг нь 15 цаг ба түүнээс дээш ба доош давтамжтай тохиолдолд хөдөлмөр эрхлэгч ажлаас гарсан тухайн өдрийн байдлаар тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацааг тооцоолж, тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаа нь нийт ажилласан хугацаанд 1 долоо хоногийн тогтсон хөдөлмөрийн цаг 15 цаг ба түүнээс доошхи хугацааг хассан хугацаагаар тооцно(ажил олголт хөдөлмөрийн яам, 『Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариултын эмхтгэл』, 41 дүгээр нүүр).
- Барилгын өдрийн хөдөлмөр эрхлэгчийн барилгын ажлын талбай өөрчлөгдсөн ч гэсэн тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлт гэж хүлээн зөвшөөрөгдөх бөгөөд, тухайн хугацаа нь 1 жил ба түүнээс дээш бол ажлаас халагдсны тэтгэмж нь хамгийн сүүлийн барилгын ажлын талбайгаас ажлаас халагдсан үед олгогдох зарчимтай(ажил олголт хөдөлмөрийн яам, 『Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариултын эмхтгэл』, 41 дүгээр нүүр).
Үйл ажиллагааг шилжүүлэх үед тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийг тооцоолох аргачлал
- “Үйл ажиллагаа шилжүүлэх” гэдэг нь тодорхой үйл ажиллагааны зорилгын дагуу байгуулагдсан нэгдлийн хувьд хүний·материаллаг бүтцийг тухайн ижил төстэй байдлаа үргэлжлүүлэнгээ нэг хэсгийг шилжүүлэхийг хэлнэ. Энэхүү тохиолдолд хөдөлмөр эрхлэгч нарын хөдөлмөрийн харилцаа нь зарчимын хувьд үйл ажиллагааг шилжүүлэн авч буй байгааллагд нэгдсэн байдлаар шилжигдэн хөдөлмөр эрхлэлтийн тасралтгүй байдал үргэлжилнэ(Дээд шүүх 2005. 2. 25. шийдвэр, 2004Да34790 шүүхийн шийдвэр).
※ A байгууллага болон B байгууллага хооронд үйл ажиллагааг шилжүүлэх·шилжүүлэн хүлээн авах зэрэгтэй холбоотой ил·далд тохиролцоо байсан эсэх, A байгууллагын өр, өрийн хариуцлага болон авлага зэргийг хүлээн авах эсэх зэрэг бодит харилцааг шийдвэрлэн үйл ажиллагааг шилжүүлэх·шилжүүлэн авахад хамаарвал A компаний ажлын цаг нь B компаний ажлаас халагдсны тэтгэмж тооцоолоход тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаанд хамаарна(ажил олголт хөдөлмөрийн яам, 『Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариуцлтын эмхтгэл』, 51 дүгээр нүүр).
- Аж ахуйн нэгж үйл ажиллагааны нэг хэсгийг шилжүүлэнгээ үйл ажиллагааг шилжүүлэх·шилжүүлэн авах байгууллагуудын менежментийн зарчимийн дагуу ерөнхий шийдвэрийн дагуу ажлаас халагдах болон дахин ажилд орох хэлбэрээр дамжуулахаас өөр аргагүй бол энэхүү хэлбэрээр дамжуулан ажлаас халагдсны тэтгэмжийг олгосон байлаа ч хөдөлмөр эрхлэгчид хөдөлмөрийн харилцааг дуусгавар болгох хүсэл зорилго байсан гэж үзэх боломжгүй тул тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаа нь дуусгавар болоогүй гэж үзэх бөгөөд, үүний нэгэн адил тохиолдолд хөдөлмөр эрхлэгч нь хамгийн сүүлийн үйл ажиллагааг хүлээн авсан байгууллагаас гарсан бол, тухайн байгууллаг нь үйл ажиллагаагаа шилжүүлсэн байгууллагад харъяалагдаж байсан хугацааг хамруулан тасралтгүй үргэлжилсэнтэй дүйцэхүйц ажлаас халагдсны төлбөрөөс нэгэнт олгогдсон хэмжээг хасан үлдсэнийг олгох үүрэгтэй(дээд шүүх 2005. 2. 25. шийдвэр, 2004Да34790 шүүхийн шийдвэр).
Гадаадын хөдөлмөр эрхлэгчийн дахин хилээр орж ирэх үед тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацааг тооцоолох аргачлал
- “Тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаа” гэдэг нь нэгэн адил нэгэн ижил ажил олгогчтой тасралтгүйгээр хөдөлмөрийн хамааралтай харилцаагаа үргэлжлүүлэнгээ хөдөлмөрийн үйлчилгээ үзүүлэхийг хэлэх бөгөөд, ажил олгогчийн зөвшөөрөлтэйгээр бий болсон түр амралтын байдалт ч үүнд хамаарна(ажил олголт хөдөлмөрийн яам, 『Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариултын эмхтгэл』, 48-49 дүгээр нүүрнээс танилцана уу).
· Улсын хилээр гарахын өмнө ажлын байрны эзэн нь хөдөлмөр эрхлэгчид тасралтгүйгээр ажил олгох нөхцөлтэйгээр ‘Дахин хилээр орж ирэн ажил хөдөлмөр эрхлэх тухай мэдэгдэх хуудас’-ыг бөглөж хөдөлмөрийн хамааралтай харилцаагаа үргэлжлүүлэнгээ ажил олгогчийн зөвшөөрөлтэйгээр хөдөлмөр эрхлэгч нь тодорхой хугацаагаар хилээр гарчихаад эргэн орж ирээд үргэлжлүүлэн хөдөлмөр эрхэлсэн бол тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацаанд хамаарна.
· Гагцхүү, ажил олгогч хөдөлмөр эрхлэгч талуудын хооронд бодитоор хөдөлмөрийн үйлчилгээ байхгүй болох ‘өөрийн хүслээр хилээр гарсан’ хугацаатай холбогдуулан өөрийн хүслээр хилээр гарсан тухайн үеэс хөдөлмөрийн харилцаа дуусгавар болж, дахин хилээр орж ирэх үеэс хөдөлмөрийн харилцаа шинээр эхлэхээр тогтсон бол түүний дагуу шийдвэрлэх ёстой.
Хийж байгаа ажлаа өөрчлөх үед тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацааг тооцох аргачлал
- Нэгэн адил ажлын байранд өдрийн хөдөлмөр эрхлэгчээр ажилд орж ажиллаж байгаад үндсэн ажилтан эсвэл ур чадварын ажилтанаар сонгогдон тасралтгүй хөдөлмөр эрхэлсэн хөдөлмөр эрхлэгчийн ажлаас халагдсны төлбөрийг тооцоход тасралтгүй хөдөлмөрийн дадлага хийсэн шийдвэрийг дэлгэрэнгүй байдлаар бодит харилцааг нэгтгэн үзэх шаардлагатай(ажил олголт хөдөлмөрийн яам, 『Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариултын эмхтгэл』, 49-50 дугаар нүүрнээс танилцана уу).
· Хөдөлмөр эрхлэгчийн өөрийн хүсэл эрмэлзэл дээр тулгуурлан өдрийн хөдөлмөр эрхлэлтээс гарах санаагаа илэрхийлэх болон ажил олгогч тэрхүү ажлаас гарах өргөдөлийг хүлээн авнаас хойш үндсэн ажилтан эсвэл ур чадварын ажилтан болон ажлын байраа өөрчлөхийн тулд шалгалтанд хамрагдах зэрэг ажилд авах процессоор орсон тохиолдолд хөдөлмөрийн харилцаа нь хүчин төгөлдөр хэвээрээ тасалдсан гэж үзэх боломжтой.
· Гагцхүү, өдрий хөдөлмөр эрхлэлттэй холбогдуулан хөдөлмөрийн харилцаагаа үргэлжүүлж байгаа хэрнээ ажилд авах тусгай процессор дамжуулан ажилд авах нь батлагдсны дараа өдрийн хөдөлмөр эрхлэхээсээ гарах өргөдөлөө бичгээр өгч үндсэн ажилтан эсвэл ур чадварын ажилтанаар ажилд орсон тохиолдолд өдрийн хөдөлмөр эрхлэлтээс үндсэн ажилтан эсвэл ур чадварын ажилтан болж ажлын төрөлд өөрчлөлт орсон төдий учраас хөдөлмөрийн харилцаа нь хүчин төгөлдөр байдлаар түр тасалдсан гэж үзэх боломжгүй.
※ Нөхцөл тус бүрийн тасралтгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн хугацааг тооцох аргачлалын талаар илүү дэлгэрэнгүй зүйлсийг 『Хөдөлмөр эрхлэгчид ажлаас халагдсны тэтгэмж олгох тухай хуулийн асуулт хариултын эмхтгэл』-ээс танилцах юмуу ажил олголт хөдөлмөрийн яам(http://www.moel.go.kr, ☏ 1350)-аа асууж лавлана уу.