Дагалдах эд зүйлс худалдан авахыг шаардах эрх
Дагалдах эд зүйлсийг худалдан авахыг шаардах түрээслэгчийн эрх
- Түрээслэгч нь өөрийн ашиглалтын үр өгөөжийг нэмэгдүүлэхийн тулд түрээслүүлэгч талын зөвшөөрлөөр эсвэл түрээслүүлэгч талаас авсан эд зүйлийг түрээсэлсэн байрандаа суурилуулсан, бэхэлсэн, тогтоосон бол түрээслэгч нь түрээсийн гэрээ дуусгавар болоход тухайн эд зүйлийг түрээслүүлэгч тал худалдан авахыг шаардаж болно (Иргэний хуулийн 646 дугаар зүйл).
※ Дагалдах эд зүйл гэдэг нь түрээслэгч тал эзэмшиж байгаа барилга, байшинд нэмэлтээр суурилуулсан, бэхэлсэн, холбосон объектыг хэлэх бөгөөд тухайн барилгын бүрэлдэхүүн хэсэг болохгүй боловч тодорхой үр ашигтай бодит зүйл байна.
Дагалдах эд зүйлийг худалдан авахыг шаардах давхар түрээслэгчийн эрх
- Түрээсэлсэн байрыг түрээслэгч тал нь хуулийн дагуу давхар түрээсэлсэн тохиолдолд хэрэв давхар түрээслэгч нь өөрийн ашиг тусын тулд түрээслүүлэгч талын зөвшөөрлөөр түрээсэлсэн байрандаа эд зүйл суурилуулсан, бэхэлсэн бол түрээсийн гэрээний хугацаа дуусгавар болоход тухай эд зүйлийг түрээслүүлэгч тал худалдан авахыг шаардаж болно. Түүнчлэн давхар түрээслэгч нь түрээслүүлэгч талаас худалдан авсан эсвэл түрээслүүлэгч талын зөвшөөрлөөр түрээслэгч талаас худалдан авсан эд зүйлийг түрээслүүлэгч тал худалдан авахыг шаардаж болно (Иргэний хуулийн 647 дугаар зүйл).
Дагалдах эд зүйлийг худалдан авахыг шаардах эрхийн хэрэгжилт
Эрхийн хэрэгжих хугацаа
- Түрээсийн гэрээ дуусгавар болж түрээсийн байрыг буцаан олгосон ч гэсэн дагалдах эд зүйлийг худалдан авах эрхийг татгалзаагүй бол дагалдах хэрэгслийг худалдан авахыг шаардаж болно.
Бусад тал
- Түрээслэгч нь тухайн эд зүйлийг суурилуулах, тогтоох, бэхлэхийг зөвшөөрсөн түрээслүүлэгчээс тухай эд зүйлийг худалдан авахыг шаардаж болох бөгөөд хэрэв түрээсийн эрх нь сөрөх эрхтэй бол тухайн түрээслүүлэгчийн статусыг өвлөн авсан этгээдийг тухайн дэд зүйлийг худалдан авахыг шаардаж болно.
Дагалдах эд зүйлийг худалдан авахыг шаардах эрхийг хязгаарлах тохиолдол
- Түрээслэгч нь түрээсийн төлбөртэй холбоотой асуудал зэрэг хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй бол дагалдах эд зүйлийг худалдан авахыг шаардах түрээслэгчийн эрхийг хүлээн зөвшөөрөхгүй (Дээд Шүүхийн 1990 оны 1 дүгээр сарын 23-ны өдрийн Шийдвэр, Кейс № 88Daka 7245 болон 88Daka 7252).
Дагалдах эд зүйлийг худалдан авахыг шаардах эрх хүчин төгөлдөр болох
Түрээслэгч нь дагалдах эд зүйлийг худалдан авах хүсэлтийг амаар эсвэл бичгээр гаргахдаа худалдах, худалдан авах гэрээг байгуулах ёстой.
Талууд хооронд байгуулсан гэрээний дагалдах эд зүйлийг худалдан авахыг шаардах эрхтэй холбоотой нөхцөл нь түрээслэгч талын шаардлагад нийцэхгүй байвал тухайн гэрээг хүчин төгөлдөр бус гэж үзнэ (Иргэний хуулийн 652 дугаар зүйл).