Гэрээ байгуулж буй талуудыг шалгах
Гэрээний талуудыг шалгах
- Түрээсийн гэрээний талуудыг түрээслэгч болон түрээслүүлэгч талууд гэнэ. Түрээслүүлэгч тал нь ихэнхдээ түрээсэлж буй орон байрны өмчлөгч байх боловч түрээсэлж буй орон байрыг захиран зарцуулах эрх бүхий этгээд нь түрээслүүлэгч байж болно (Дээд Шүүхийн 1999 оны 04 дүгээр сарын 23-ны өдрийн Шийдвэр 98Da 49753 тоот хэрэг).
- Тухайн байрны өмчлөгчтэй гэрээ байгуулах бол гэрээ байгуулж буй этгээд нь тухайн байрны өмчлөх эрхийн гэрчилгээ дээрх мэдээлэл нь тухайн өмчлөгчийн оршин суух бүртгэлийн мэдээлэлтэй тохирч байгаа эсэхийг шалгах ёстой. Тухайн байрыг өмчлөгч этгээдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчтэй түрээсийн гэрээ байгуулахдаа тухайн төлөөлөгчид олгогдсон итгэмжлэл болон гэрчилгээнд тамга дарж, баталгаажуулсан эсэхийг шалгах нь зүйтэй.
Үл хөдлөх хөрөнгийн бүртгэлийг шалгах
Үл хөдлөх хөрөнгийн бүртгэлийн тухай ойлголт
- "Үл хөдлөх хөрөнгийн бүртгэл" гэдэг нь газар, барилга гэх зэрэг үл хөдлөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийг эзэмших болон эрхийг алдахад гарсан өөрчлөлт зэрэг тухайн үл хөдлөх хөрөнгөтэй холбоотой мэдээллийг нийтэд харуулдаг бүртгэл юм (Засгийн газрын Хууль зүйн яамны Сайдын баталсан Хуулийн нэр томьёоны тайлбар).
· Үл хөдлөх хөрөнгийн үзүүлэлт гэдэг нь тухайн үл хөдлөх хөрөнгийн байршил, цувраа дугаар, газрын ангилал, бүтэц, хэмжээ зэрэг ерөнхий мэдээллийг харуулдаг.
· Үл хөдлөх хөрөнгийн эрхийн харилцаа гэдэг нь өмчлөх эрх, бусдын газар дээр байх үл хөдлөх хөрөнгийг эзэмших эрх, давуу эрх, чонсегвон (барьцаа төлбөртэй түрээслэх эрх), моргейж, эрхээ барьцаалах, нэхэмжлэлтэй холбоотой хамгаалах эрх зэргийг эзэмших, хадгалах, шилжүүлэх, өөрчлөх, захиран зарцуулах эрхийг хязгаарлах, өмчлөх гэх мэт үл хөдлөх хөрөнгийн эрхтэй холбоотой харилцааг хэлнэ (Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 3 дугаар хэсэг).
Бүртгэл болон бүртгэлийн гэрчилгээ
- "бүртгэл" гэдэг нь Дээд Шүүхийн Журамд заасны дагуу мэдээллийг компьтераар боловсруулдаг системд боловсруулсан мэдээлэл болон тоон үзүүлэлтийг олон нийтэд зориулж гаргасныг хэлнэ. Газар, барилга байгууламжийн бүртгэлийг зориулалтын бүртгэл дээр байршуулна. Тухайн бүртгэлийг газрын бүртгэл, барилга байгууламжийг бүртгэл гэж ангилна (Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 2 дугаар зүйл болон 14 (1) дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг).
- "Бүртгэлийн гэрчилгээ" гэдэг нь бүртгүүлсэн мэдээллийг баталгаажуулсан баримт бичиг мөн (Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 19 (1) дүгээр зүйл).
Бүртгэлийн гэрчилгээ олгох, бүртгэлтэй уншиж танилцах
Бүртгэлтэй уншиж танилцах
- Хураамж төлсөн хүсэлт гаргасан хүн бүр бүртгэлтэй танилцаж болно. Бүртгэл үзэхийг хүссэн этгээд нь үзэхийг хүссэн бичиг баримтынхаа зөвхөн нэг хэсгийг үзэх зөвшөөрөл авах хүсэлт гаргаж болно [Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 19 дүгээр зүйл, Үл хөдлөх Хөрөнгийг Бүртгэх Журмын 31 дүгээр зүйл, Бүртгэлийн Гэрчилгээний Хураамжийн Журмын 3 дугаар зүйл, Интернет Бүртгэлийн Зааврын 2 болон 4 дүгээр зүйл (Дээд Шүүхийн 1669 тоот Журам)].
Бүртгэлийн гэрчилгээ олгох
- Бүртгэлтэй өмч хөрөнгийн бүртгэлийн гэрчилгээг авахыг хүсвэл холбогдох хураамж төлнө (Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 19 (1) дүгээр зүйл, Үл хөдлөх Хөрөнгийг Бүртгэх Журмын 27 дугаар зүйл, Бүртгэлийн Гэрчилгээний Хураамжийн Журмын 2 дугаар зүйл болон Интернет Бүртгэлийн Зааврын 2 болон 4 дүгээр зүйл).
Бүртгэл болон бүрдүүлж буй бусад зүйлсийг шалгах
Өмчлөх эрхтэй холбоотой хэсэг
- Газрын бүртгэлийн өмчлөх эрх гэсэн хэсэгт үзүүлэлтийн дугаар, хүлээн авсан тухай мэдээлэл, байршил, цувраа дугаар, газрын ангилал, хэмжээ, бүртгэх үндэслэл болон бусад мэдээлэл багтсан байна (Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 13 (1) дүгээр зүйл).
- Барилга, байгууламжийн бүртгэлийн өмчлөх эрх хэсэгт үзүүлэлтийн дугаар, хүлээн авсан тухай мэдээлэл, байршил, цувраа дугаар, барилгын дугаар, барилгын тодорхойлолт, бүртгэх үндэслэл болон бусад мэдээлэл багтсан байна (Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 13 (1) дүгээр зүйл).
A болон B хэсэг
- A болон B хэсэгт дэс дарааллын дугаар, бүртгэлийн зорилго, хүлээн авсан тухай мэдээлэл, бүртгэх үндэслэл, өмчлөх эрхийг эзэмшигч болон бусад мэдээлэл багтсан байна (Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 13 (2) дүгээр зүйл).
- A хэсэгт өмчлөх эрхтэй холбоотой өөрчлөлт, түр бүртгэл, хураан авсан тухай бүртгэл, түр хураан авсан тухай бүртгэл, дуудлага худалдааг эхлүүлэх өдрийг тогтоосон шийдвэр, өмчлөгчийн үл хөдлөх хөрөнгийг захиран зарцуулах эрхийг хориглосон тухай, түр захиран зарцуулалтын бүртгэл гэх зэрэг мэдээллийг багтаасан байна.
- B хэсэгт моргейж, чонсегвон (барьцаа төлбөртэй түрээслэх эрх) гэх зэрэг өмчлөх эрхээс бусад эрхтэй холбоотой мэдээлэл болон моргейж, чонсегвон зэрэг эрхийг авах, өөрчлөх, шилжүүлэх, цуцлах тухай бүртгэлтэй холбоотой мэдээлэл багтсан байна.
Бүртгэлтэй Эрхийн Давуу эрхтэй дараалал
Бүртгэлтэй эрхийн давуу эрхтэй дараалал
- Хуульд өөрөөр заагаагүй бол нэг ижил үл хөдлөх хөрөнгө дээр бүртгүүлсэн эрхийн давуу эрхтэй дараалал нь бүртгэлийн дарааллын дагуу байна (Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 4 (1) дүгээр зүйл).
- Нэг Дүүрэгт хийлгэсэн бүртгэлийн давуу эрхтэй дараалал нь дарааллын дугаарын дагуу байх ба өөр Дүүрэгт хийлгэсэн бүртгэлийн давуу эрхтэй дараалал нь хүлээн авсан дугаарын дагуу байна (Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 4 (2) дугаар зүйл).
- Нэмэлт бүртгэлийн давуу эрхтэй дараалал нь үндсэн бүртгэлийн дагуу байх ба үндсэн бүртгэлтэй холбоотой нэмэлт бүртгэлд дунд байгаа давуу эрхтэй дараалал нь бүртгэлийн дарааллын дагуу байна (Үл хөдлөх Хөрөнгийн Бүртгэлийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйл).
Баталсан огноог шалгах гэх мэт
Баталсан огноо гэх зэрэг мэдээллийг шалгах хүсэлт гаргах
-Гэрээ байгуулах гэж байгаа хүнтүрээслүүлэгчийн зөвшөөрлийн дагуу баталгаажсан он сар өдөр гаргаж өгөхбайгууллагад хандаж дараахь мэдээллийг нээж үзэх, тэдгээрт бичигдсэнтэмдэглэлийг гаргуулж авах хүсэлт гаргаж болно(Орон байрны Түрээсийн тухай хулийн 3-6 (4)дүгээр зүйл, Орон байрны Түрээсийн тухай хуулийг Хэрэгжүүлэх Тогтоолын 6 (2) дугаар зүйлзаалтыг үзнэ үү).
· Түрээсийн зүйлүүд;
· Тогтсон хугацаатай огноо;
· Түрээсийн төлбөр, барьцаа;
· Түрээсийн хугацаа.