Захиргааны хэргийн шүүх хурлын тодорхойлолт
Захиргааны хэргийн шүүх хурлын тодорхойлолт
-"Захиргааны хэргийн шүүх хурал" гэж хууль зүйн харилцаанд гарсан маргааныгнийтийн эрх зүйн хүрээнд шийдвэрлэх шүүх ажиллагааг хэлэх ба шүүх ажиллагаа ньзасгийн газрын харьяа агентлагууд, эрх бүхий байгууллагуудын хууль бусшийдвэрээс болж эрх, эрх ашиг нь хөндөгдөхөөс иргэдийг хамгаалах, нийтийн эрхзүй болон холбогдох хуулийн дагуу тухайн маргааныг үнэн зөв шийдвэрлэхэдчиглэнэ(Эх сурвалж: БНСУ-ын Шүүхийн иргэдтэй харилцах цахим төв- Өргөдөл гаргах журам - Захиргааны хэрэг-Тодорхойлолт).
Гомдлын тодорхойлолт
Гомдлын тодорхойлолт
- " Гомдол" гэж засгийн газрын харьяа агентлагийн гаргасан хууль бус шийдвэрийг хүчингүй болгох, өөрчлөх зорилгоор гаргасан маргаан (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 4-р зүйлийн 1-р дэд заалт ).
Гомдлын үндсэн асуудал
Гомдлын үндсэн асуудал
- Эрх бүхий байгууллагын гаргасан шийдвэр нь тухайн гомдлын үндсэн асуудал байна.
- "Шийдвэр" гэж тухайн холбогдох асуудлаар захиргааны байгууллага хуулиар олгосон эрх мэдлийн хүрээнд гаргасан шийдвэр (цаашид "шийдвэр" гэх) (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 2 (1)-р заалтын 1-р дэд заалт).
Маргаанд оролцогч талууд
Нэхэмжлэгч
- Шийдвэрийг хүчингүй болгох хууль зүйн ашиг сонирхолтой этгээд гомдол гаргаж болно (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 12-р зүйл)
- Иймд, Хөдөлмөрийн яамнаас эрх олгосон БНСУ-ын Хөдөлмөр, нийгмийн халамжийн газраас Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийн 10-р зүйлийн дагуу даатгалын нөхөн олговрын талаар гаргасан шийдвэр, хянуулах хүсэлттэй холбогдуулан гаргасан шийдвэр, дахин хянуулах хүсэлттэй холбогдуулан гаргасан шийдвэрийг хүлээн зөвшөөрөхгүй тохиолдолд захиргааны хэргийн шүүхэд хандаж болно
Хариуцагч
- Бусад хуулинд зааснаас бусад тохиолдолд, маргааны хариуцагч нь тухайн хэлэлцэгдэх шийдвэрийг гаргасан агентлаг байна (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 13-р зүйлийн эхний хэсэг).
· Дээр дурдсан агентлаг гэдэгт хуулийн дагуу захиргааны эрх олгогдсон байгууллага, төрийн байгууллага болон тэдгээрийн харьяа агентлагууд, хувь хүнийг ойлгоно (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 2 (1)-р заалтын 3-р дэд заалт).
· Иймд, даатгалын нөхөн олговрын талаар гаргасан шийдвэр, хянуулах хүсэлттэй холбогдуулан гаргасан шийдвэртэй холбоотой асуудлыг хэлэлцэх шүүх хурлын хариуцагч нь Хөдөлмөрийн яамнаас даатгалын нөхөн олговрын талаар шийдвэр гаргах, хянуулах хүсэлттэй холбогдуулан шийдвэр гаргах эрх олгогсдон БНСУ-ын Хөдөлмөр, нийгмийн халамжийн газар байна. Дахин хянуулах шийдвэртэй холбогдуулан гаргасан шийдвэртэй холбоотой асуудлыг хэлэлцэх шүүх хуралд хариуцагч нь Хөдөлмөрийн яамнаас дахин хянуулах хүсэлттэй холбогдуулан шийдвэр гаргах эрх олгогдсон Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын дахин хянах хороо байна.
Гомдол гаргах
Гомдлыг бичгээр үйлдэн хүргүүлэх
- Даатгалын нөхөн олговрын талаар БНСУ-ын Хөдөлмөр, нийгмийн халамжийн газрын гаргасан шийдвэрийг хүчингүй болгуулах хүсэлт гаргах этгээд нь гомдлоо бичгээр үйлдэн захиргааны хэргийн шүүхэд хүргүүлнэ (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 8 (2)-р заалт болон 9-р зүйл, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 248-р зүйл ).
·Шүүхэд гомдол гаргах этгээд нь маргааны үнийн дүн болон хүргэлтийн зардаасхамааран тодорхой хэмжээний тэмдэгтийн хураамж, хүргэлтийн төлбөр төлсөн банкныбаримтыг тухайн гаргаж буй гомдолд хавсаргана(Эх сурвалж: БНСУ-ын Шүүхийн иргэдтэй харилцах цахим төв- Өргөдөл гаргах журам - Захиргааны хэрэг-Өргөдөд, гомдол гаргах).
· Сөүл хотод гомдол гаргах тохиолдолд гомдлыг бичгээр үйлдэн Сөүл хотын дүүргийн төв шүүхийн харьяа захиргааны хэргийн шүүхэд гаргана. Захиргааны хэргийн шүүх байгуулагдаагүй бусад нутагт гомдол гаргах тохиолдолд захиргааны хэргийн шүүх байгуулагдах хүртэл хугацаанд гомдлыг харьяа дүүргийн шүүхэд гаргана [Шүүх байгууллагын тухай хуулийн 3 (1)-р заалтын 6-р дэд заалт ба 40-4-р заалт, Шүүх байгууллагын тухай хуулийн хавсралтын 2-р зүйл (Хуулийн дугаар № 4765)].
Бичгээр үйлдсэн гомдолд тусгах зүйлс
- Бичгээр үйлдсэн гомдолд дараах зүйлсийг тусгасан байх ба гомдол гаргагч эсвэл түүний төлөөлөгч нь нэрээ бичиж, тамга дарсан, эсвэл гарын үсгээ зурсан байна (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 8 (2)-р заалт, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 249-р зүйл ба 274 (1)-р заалт):
· Гомдол гаргагчийн нэр, албан тушаал, худалдааны нэр, оршин суугаа хаяг;
· Төлөөлөгчийн нэр, оршин суугаа хаяг;
· Хэргийн нэр;
· Нотолгооны арга хэрэгсэл;
· Эсрэг талын нэхэмжлэл болон түүний нотолгооны арга хэрэгслийн талаарх тайлбар;
· Хавсаргасан баримт бичгүүдийн жагсаалт;
· Нэхэмжлэл үйлдсэн огноо;
· Хандаж буй шүүх.
Гомдол, нэхэмжлэл гаргах хугацаа
- Гомдол, нэхэмжлэл гаргах хугацаа
· Эрх бүхий байгууллагаас гаргасан шийдвэрийг мэдсэнээс хойш 90 хоногийн дотор гомдол гаргана (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 20 (1)-р заалт).
·Эрх бүхий байгууллагаас шийдвэр гарснаас хойш 1 жил өнгөрсөн тохиолдолд гомдол, нэхэмжлэл гаргах эрхгүй (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 20 (2)-р заалт).
※ Хүндэтгэн үзэх шалтгаантай тохиолдолд нэг жилийн хугацаа өнгөрсөн ч гомдол, нэхэмжлэл гаргах боломжтой (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 20 (2)-р заал).
Захиргааны хэргийн шүүх хурал ба хянуулах/дахин хянуулах хүсэлтийн хоорондын уялдаа холбоо
- Даатгалын нөхөн олговрын талаар БНСУ-ын Хөдөлмөр, нийгмийн халамжийн газрын гаргасан шийдвэрийг хүлээн зөвшөөрөхгүй тохиолдолд тухайн этгээд ①хянуулах хүсэлт болон дахин хянуулах хүсэлт гаргалгүйгээр шууд шүүхэд гомдол гаргана, эсвэл ②хянуулах хүсэлт болон дахин хянуулах хүсэлтийг сайн дураар гаргасны дараа шүүхэд гомдол гаргана, эсвэл ③хянуулах хүсэлтийг сайн дураар гаргаж, хүсэлттэй холбоотой гарсан шийдвэр хүлээн авсны дараа шүүхэд шууд гомдол гаргана (Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 18 (1)-р заалт, Дээд шүүхийн 2002 оны 11-р сарын 26-ны өдрийн 2002Du 6811 тоот шийдвэр).
Шүүхэд гаргасан гомдлыг хянах
Шаардлага хангасан эсэхийг хянах
- Гаргасан гомдол нь шүүх ажиллагааны шаардлага хангасан эсэхийг тогтоох үүднээс хяналт хийнэ. Шаардлага хангаагүй тохиолдолд тухайн гомдлыг хэрэгсэхгүй болгоно.
- Шаардлага хангасан эсэхийг хянан шалгахад хамаарах зүйлс гэдэгт захиргааны хэргийн шүүх хуралд хэлэлцэх асуудлууд, тухайн хэрэгт талууд хамааралтай эсэх, гомдол гаргах хугацаа, үндсэн шүүх хурлын урьдчилсан нөхцөл болох урьдчилсан шүүх хурлын процедур зэрэг хамаарна.
Маргааны агуулгыг хянах
- Нэхэмжлэгчийн гаргасан нэхэмжлэлийг хүлээн авах эсвэл хүлээн авахаас татгалзах эсэхийг тогтоох үүднээс шүүх хурлаар хэлэлцэх шаардлага хангасан маргааны үндсэн агуулгыг хянаж үзнэ. Маргааны агуулгыг хянаж үзээд үндэслэлтэй тохиолдолд тус нэхэмжлэлийг хүлээн авах ба үндэслэлгүй тохиолдолд хүлээн авахаас татгалзана.