Бүгд Найрамдах Солонгос улсад хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй Иргэний хуулиар харилцан зөвшилцсөний үндсэн дээр гэр бүл салах тухай (Иргэний хуулийн 834 дүгээр зүйл)
Үндсэн шаардлага- Харилцан зөвшилцөж гэр бүл салахад дараах нөхцөлүүдийг шаардана. Үүнд:
1. Эхнэр болон нөхөр хоёр салах тухай харилцан зөвшөөрсөн байх;
2. Эхнэр, нөхөр хоёр гэрлэлт цуцлуулах өргөдөл гаргах үед тэдний гэр бүлээ салгах хүсэлт нь хэвээр байх (1993 оны 6 дугаар сарын 11-ний өдрийн Дээд шүүхийн шийдвэр, Хэрэг № 93 Meu171);
3. Эхнэр, нөхөр хоёр гэрлэлтээ цуцлуулахаар харилцан зөвшилцөхдөө оюун ухааны хувьд эрүүл байхыг шаарддаг. Тиймээс эцэг/эх эсвэл хууль ёсны асран хамгаалагчийн зөвшөөрлөөр гэрлэлтийг цуцалж болно. (Иргэний хуулийн 835 дугаар зүйл болон 808 (2) дугаар зүйл).
Зайлшгүй шаардлага
- Гэр бүл цуцлах болон эвлэрүүлэн зуучлах хугацааны талаар зөвлөмжийн журам
· Харилцан зөвшилцсөний үндсэн дээр гэрлэлтээ цуцлуулах хүсэлтэй байгаа талууд нь Гэр Бүлийн Шүүхээс гэр бүл цуцлах заавар, зөвлөмж авах ёстой. Хэрэв шаардлагатай гэж үзвэл Гэр Бүлийн Шүүх зөвлөгөө өгөх мэргэжлийн туршлагатай зөвлөхийг санал болгож болно (Иргэний хуулийн 836-2 (1) дүгээр зүйл).
· Гэрлэлтээ цуцлуулах хүсэлт гаргасан өргөдөл гаргагч нь хүүхдээ харж асардаг бол 1 сарын хугацаа хангалтгүй гэж үзсэн тохиолдолд гэрлэлт цуцлах хүсэлтийн зөвшөөрлийг 3 сарын дараа авч болно. Талууд хүүхдийг өсгөн хүмүүжүүлэх талаар харилцан тохиролцсоны үндсэн дээр эцэг, эхийн эрх ашгийг хамгаалах хүнийг томилох ба эсвэл Гэр Бүлийн Шүүх харилцан тохиролцоонд хүрээгүй маргаантай асуудлыг шийдвэрлэнэ (Иргэний хуулийн 836-2 (2) болон (4) дүгээр зүйл).
※ Гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас талуудын аль нэгд тэвчишгүй зовлон учирч болзошгүй гэж Гэр Бүлийн Шүүх үзсэн бол гэр бүл цуцлах зайлшгүй нөхцөл байдал үүссэн гэж үзээд эвлэрүүлэн зуучлалын хугацааг цуцлах эсвэл багасгаж болно (Иргэний хуулийн 836-2 (3) дугаар зүйл).
- Гэр бүл цуцлалтыг бүртгэх
· Харилцан тохиролцсон гэрлэлт цуцлалтыг Гэр Бүлийн Харилцааг Бүртгэх тухай хуульд заасны дагуу бүртгэнэ (Иргэний хуулийн 836 (1) дүгээр зүйл).
Бүгд Найрамдах Солонгос улсад хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй Иргэний хуулиар Шүүхээр Гэр бүл цуцлах (Иргэний хуулийн 840 дүгээр зүйл)
Шүүхээр гэр бүл цуцлах шалтгаан
- Эхнэр/нөхөр нь дараах шалтгаанаар гэр бүлээ цуцлуулахаар Гэр Бүлийн Шүүхэд өргөдөл гаргаж болно (Иргэний хуулийн 840 дүгээр зүйл):
1. Эхнэр/нөхөр нь гэр бүлдээ үнэнч бус байсан бол;
2. Эхнэр/нөхөр нь бусдын эхнэр/нөхөртэй гэр бүлээс гадуурх харьцаа үүсгэсэн бол;
3. Эхнэр/нөхөр нь эхнэр/нөхрийгөө ноцтойгоор гадуурхаж, гутаан доромжилсон бол эсвэл эхнэр/нөхрийн цусан төрлийн хамаатан садан нь түүний эхнэр/нөхрийг ноцтойгоор гадуурхаж гутаан доромжилсон бол;
4. Эхнэр/нөхрийнхөө цусан төрлийн хамаатан садныг түүний эхнэр/нөхөр нь ноцтойгоор гадуурхаж гутаан доромжилсон бол;
5. Эхнэр/нөхрийнхөө нас барсан эсвэл амьд байгаа эсэх нь мэдэхгүй 3 жил болсон бол;
6. Цаашид эхнэр, нөхөр хоёр хамтын амьдралаа үргэлжлүүлэх боломжгүй ноцтой шалтгаан үүссэн бол.
Шүүхээр гэр бүл цуцлуулах журам
- Эвлэрүүлэн зуучлах журам
· Гэр бүлийн Маргааныг шийдвэрлэх тухай хуулийн 2 дугаар зүйлд заасны дагуу B хэсэгт заасанчлан гэр бүлийн маргааныг шүүхээр шийдүүлэхээр хандахаар шийдсэн бол хамгийн түрүүнд эвлэрүүлэн зуучлуулах хүсэлт гаргах ёстой (Гэр бүлийн Маргааныг шийдвэрлэх тухай хуулийн 50 (1) дүгээр зүйл).
- Шүүхээр шийдүүлэх журам
· Хэрэв эвлэрүүлэн зуучлах арга хэмжээг авах шаардлагагүй гэсэн тогтоол гарсан бол, харилцан зөвшилцөл амжилтгүй болсон бол эсвэл эвлэрүүлэн зуучлуулахаас татгалзсаны улмаас эвлэрүүлэн зуучлахын оронд татгалзах шийдвэр гарсан бол тухайн хүсэлтийг эвлэрүүлэн зуучлуулах өргөдөл гаргах үед гаргасан гэж үзнэ (Гэр бүлийн Маргаан шийдвэрлэх тухай хуулийн 49 дүгээр зүйл, Иргэний маргааныг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36 дугаар зүйл)
· Гэр бүл цуцалж буй шүүг гэр бүл цуцлах тухай шийдвэрийг албан ёсоор зарлан мэдэгдсэнээр гэр бүл салалт хүчин төгөлдөр болох бөгөөд гэр бүл цуцлуулах нэхэмжлэл гаргасан этгээд нь шүүхийн тогтоолын баталгаажсан хуулбар болон шүүхийн эцсийн шийдвэрийн бичиг баримтуудыг хавсаргасан гэр бүл цуцалсан мэдүүлгийг шүүхийн эцсийн шийдвэр гарсан өдрөөс хойш 1 сарын дотор бүртгүүлэх ёстой (Гэр бүлийн Маргааныг шийдвэрлэх тухай хуулийн 12 дугаар зүйл, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 205 дугаар зүйл, Гэр бүлийн харилцааг Бүртгэх тухай хуулийн 78 болон 58 дугаар зүйл).
Шүүхийн гэрлэлт цуцлалт хүчин төгөлдөр үйлчлэх
- Ерөнхий байдал
· Нэгэнт эхнэр, нөхөр хоёр салсан бол тэдний гэрлэлт дуусгавар болох ба гэр бүл болсноор хүлээх бүх үүрэг хариуцлага, эдлэх бүх эрх мөн дуусгавар болно. Түүнчлэн гэр бүлийн харилцаа гэр бүл цуцалснаар дуусгавар болно (Иргэний хуулийн 775 (1) дүгээр зүйл).
- Хүүхдийн тухайд
· Хэрэв гэрлэлтээ цуцлуулж буй талууд нь насанд хүрээгүй хүүхэдтэй бол эцэг/эхийн бүрэн эрхээ хадгалж үлдэх талыг харилцан тохиролцож томилох ёстой. Түүнчлэн, талууд хүүхдийг хамгаалах, дэмжих гэх зэрэг хүүхдийг тэжээн тэтгэх, асран хүмүүжүүлэх асуудалтай холбоотой тохиролцоонд хүрсэн байх ёстой (Иргэний тухай хуулийн 836-2 (4) дүгээр зүйл, 837 дугаар зүйл)
· Хүүхдээ тэжээн тэтгэх, асран хүмүүжүүлэхээр авч үлдээгүй эцэг/эх нь хүүхэдтэйгээ уулзах эрхтэй (Иргэний хуулийн 837-2 (1) дүгээр зүйл). Хүүхдийн аюулгүй байдалтай холбоотойгоор шаардлагатай гэж үзсэн бол Гэр Бүлийн Шүүх нэг талын эсвэл эрх бүхий байгууллагын хүсэлтээр нөгөө талын хүүхэдтэй уулзах эрхийг хязгаарлах эсвэл хасаж болно (Иргэний хуулийн 837-2 (2) дугаар зүйл).
-Өмч хөрөнгийн тухайд
· Гэр бүлээ цуцлуулсан талуудын аль нэг тал нь нөгөө талаасаа эд хөрөнгөө хуваах нэхэмжлэл гаргах эрхтэй бөгөөд эд хөрөнгөө хуваах нэхэмжлэл гаргах эрх нь гэр бүл салсан өдрөөс хойш 2 жилийн дараа хүчингүй болдог. (⸢Иргэний хууль」-ийн 839-р зүйлийн 2-ын 1 болон 2-р заалт, 843-р зүйл).
· Түүнчлэн, нэг тал нь нөгөө талын хайхрамжгүй байдлын улмаас учирсан хохирлоо нөгөө талаас нэхэмжилж болно (Иргэний хуулийн 843 болон 806 дугаар зүйл).