Қарз берувчи учун асосий шартлар
Қарз олувчининг шахсини тасдиқлашингиз керак.- Қарз олувчининг шахсий маълумотларини билишингиз шарт (масалан Давлат Идентификацион Рақами, Телефон рақами, Манзили ва хоказо.)
- Агар қарз олувчи бошқа бир шахсни яъни эри ёки хотинини ўз вакили сифатида белгиласа, қарз олувчи билан тўғридан тўғри боғланиб хақиқаттан ҳам қарз олаётганини тасдиқлашингиз ва вакилининг шахсини ва ишончномани текширишингиз керак.
Тўғри шаклда жавобгарлик хатини тузишингиз керак.
- Жавобгарлик хатида асосий шартларни кўрсатиб ўтиш лозим яъни (1) асосий қарз миқдори; (2) фоизи; (3) қайтариш муддати; (3) қайтариш жойи; ва (4) муддат фойдаси конфискацияси.
Агар қарз олувчининг қарзни қайтариш имкониятидан шубхангиз бўлса, қарз қайтарилишини химоя қилиш чораларини кўришингиз керак.
- Агар қарз олувчининг қарзн иқайтариш имкониятидан шубхангиз бўлса, қарз олувчидан шахсий кафолатлар талаб қилишингиз мумкин яъни қўшма қафолат ёки мол мулк гарови.
Қонуний кучга эга бўлиши ва ўзингизни тинчлигингиз учун жавобгарлик хати нотариал тасдиқланган бўлгани тавсия этилади.
- Жавобгарлик хатини қонуний кучга эга бўлиши ва ўзингизнинг хотиржамлигингиз учун нотариал тасдиқлашингиз мумкин.
- Нотариал тасдиқлаш қарз шартномасига муҳр босиш йўли билан ёки мол мулк гарови шаклидаги қарз шартномаси тузиш йўли билан амалга оширилиши мумкин.
Қарз олувчи учун асосий шартлар
Қарз берувчининг шахсини тасдиқланг.
- Синчковлик билан қарз берувчининг шахсий маълумотларини текширинг (масалан фуқаролик қайд рақами, телефон рақами, манзили ва хоказо).
- Карзга пул олишни ўртакаш орқали яъни турмуш уртоғи таклиф қилишганда, қарз берувчи қарз олувчининг қарзни қайтариш нияти бор ёки йўқлигини текшириши ва ўртакашнинг шахсини ва ишончномасини текшириши керак.
Тўғри шаклда жавобгарлик хатини тузишингиз керак.
- Жавобгарлик хатида асосий шартларни кўрсатиб ўтиш лозим яъни (1) асосий қарз миқдори; (2) фоизи; (3) қайтариш муддати; (3) қайтариш жойи; ва (4) муддат фойдаси конфискацияси.
Қонуний кучга эга бўлиши ва ўзингизни тинчлигингиз учун жавобгарлик хати нотариал тасдиқланган бўлгани тавсия этилади.
- Нотариал тасдиқлаш қарз шартномасига муҳр босиш йўли билан ёки мол мулк гарови шаклидаги қарз шартномаси тузиш йўли билан амалга оширилиши мумкин.
Агар қарзни қайта тўласангиз патта олишингиз ва бу паттани бир муддат сақлашингиз шарт.
- Агар сиз қарзни бутунлай ёки қисман тўласангиз патта олишингиз шарт (Фуқаролик Кодексининг 474 Банди).
- Икки маротаба қайта тўлашни олдини олиш учун, сиз паттани белгиланган муддат ичида сақлашингиз зарур, одатда бу муддат 10 йил деб юритилади агарда талабгор талаб қилиш хуқуқидан фойдаланмаса. (Фуқоролик Кодексининг 162-1 Банда)
Ноқонуний қарз йиғиш харакатларидан боҳабар бўлишингиз зарур.
- Баъзи бир қарз ундирувчилар ноқонуний қарз йиғиш тактикаларидан ъяни тахдид ва қўрқитишдан фойдаланишлари мумкин. Бу холат жиноий ишга асос бўлиши мумкин.