Қайтиш харажатлари суғуртаси/трастига аъзо бўлиш 
Қайтиш харажатлари суғуртаси/трасти нима?
- Бу суғурта ёки траст дастури бўлиб, хорижлик ишчиларнинг Корея Республикасида вақтинчалик яшаш муддатлари тугагандан кейин мамлакатни тарк этишлари учун асос бўлган ҳолда уларнинг ноқонуний яшаб юрган хорижлик фуқароларга айланишини олдини олиш ва уларнинг ўз мамлакатларига қайтиш харажатларини қоплаш учун улардан ушбу суғурта дастурига аъзо бўлишлари талаб этилади.
Кимлар аъзо бўлиши мумкин?
- Корея Республикасида ишга ёлланган нопрофессионал меҳнат (E-9) ёки меҳнат ташрифи (H-2) статусига эга барча хорижлик ишчилар қайтиш харажатлари суғурта дастури ва ҳоказо дастурларга аъзо бўлишлари лозим ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисида"ги Қонуннинг 15.(1) моддаси).
Аъзолик муддати
- Хорижлик ишчилар амалдаги меҳнат шартномаси кучга кирган санадан бошлаб 3 ой ичида қайтиш харажатлари суғурта дастури ва ҳоказо дастурларга аъзо бўлишлари керак ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисида"ги Қонун ижроси тўғрисида"ги Қарорнинг 22.(1) моддаси).
※ Меҳнат шартномаси кучга кирадиган сана нима?
· Нопрофессинал меҳнат (E-9) статусига эга хорижлик ишчилар учун: Корея Республикасига кириш санаси
· Меҳнат ташрифи (E-2) статусига эга хорижлик ишчилар учун: Меҳнат шартномасида белгиланган меҳнат фаолиятини бошлаш санаси
· Корея Республикасидаги иш жойини ўзгартирган хорижлик ишчилари учун: Меҳнат шартномасида белгиланган меҳнат фаолиятини бошлаш санаси
Суғурта бадаллари
- Хорижликишчилар, қайси мамлакат фуқаролигига қараб, суғурта бадалларини қуйидачатартибда бир марталик яхлит тўлов кўринишида ёки 3 марта ёки ундан кам маротабабўлаб-бўлаб тўлаш кўринишида тўлашлари керак ["Хорижлик ишчиларнинг ишгаёлланиши ва ҳоказолар тўғрисидаги қонун ижроси тўғрисида"ги Қарорнинг22.(1)-моддаси 1-кичик банди ва 22.(3) – моддалари ва「Чет эллик ишчиларни уйга кайтиш харажатлари сугуртаси вахийликнинг мамлакатлар буйича туланадиган микдори」).
|
Тоифаси
|
Мамлакат (Хорижлик ишчиларнинг фуқаролиги)
|
Тўланадиган сумма
|
|
1-гуруҳ
|
Хитой, Филиппин, Индонезия, Таиланд, Въетнам
|
400 000 вон
|
|
2-гуруҳ
|
Мўғулистон ва бошка давлат
|
500 00 вон
|
|
3-гуруҳ
|
Шри Ланка
|
600 000 вон
|
Суғурта товон пули тўланишига асос бўладиган ҳолатлар
- Қуйидаги ҳолатларда, хорижлик ишчи бир марталик яхлит суммада тўланадиган қайтиш харажатлари суғуртаси товон пулини талаб қилиши мумкин ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисидаги қонун ижроси тўғрисида"ги Қарорнинг 22.(2) моддаси):
1. Корея Республикасида вақтинчалик яшаш муддати тугаши муносабати билан мамлакатни тарк этмоқчи бўлган хорижлик ишчи;
2. Корея Республикасида вақтинчалик яшаш муддати тугамасдан шахсий сабабларга кўра мамлакатни тарк этмоқчи (вақтинчалик тарк этиш бундан мустасно) бўлган хорижлик ишчи; ёки
3. Ўз иш жойини тарк этган ва мамлакатни ўз ихтиёри билан тарк этмоқчи бўлган ва мамлакатдан депортация қилинган хорижлик ишчи.
- Агар хорижлик ишчи суғурта полиси/траст қийматини қайтариш бўйича бирйўла бир мартада бериладиган тўловни олиш учун ариза тақдим этса, мазкур суғурта полиси ва/ёки траст билан шуғулланувчи суғурталовчи компания Муҳожирлик хизмати раҳбари ёки тегишли юрисдикцияга эга муҳожирлик хизмати бошқармаси бошлиғи билан боғланиб, у хорижлик ишчининг Кореяни тарк этаётганлигига ишонч ҳосил қилгандан сўнг, мазкур бир йўла бир мартада бериладиган тўловни ишчига тўлаб бериши керак ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисидаги қонун ижроси тўғрисида"ги Қарорнинг 22.(1).3 моддаси).
- Қайтиш харажатлари суғуртаси бўйича суғурта товон пулларини товон тўлашга асос бўладиган сабаб содир бўлган санадан бошлаб 3 йил ичида талаб қилиш мумкин, бу вақт ичида талаб қилинмаса, талаб қилиш муддати тугайди. Талаб қилиш муддати ўтган суғурта товон пуллари Корея инсон ресурсларини ривожлантириш Хизмати ҳисобига ўтади. ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисида"ги Қонуннинг 13.4 ва 15.3 -моддалари).
Қонунбузарлик ҳолатларида ундириладиган жарималар
- Қайтиш харажатлари суғуртаси ва ҳоказолар дастурига аъзо бўлмаган хорижлик ишчиларга эътиборсизлик учун 800 000 000 000 вон миқдорида жарима қўлланилади ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисида"ги Қонуннинг 32.(1).6 моддаси ва "Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисидаги қонун ижроси тўғрисида"ги Қарорнинг 4 моддаси).
Бахтсиз ҳодисалардан суғурталаш дастурига аъзо бўлиш
Бахтсиз ҳодисалардан суғурталаш дастури нима?
- Хорижлик ишчилар иш жойидаги хавфлар билан боғлиқ бўлмаган касаллик, ўлим ва ҳоказо каби рискларни қоплашга мўлжалланган бахтсиз ҳодисалардан суғурталаш дастурига мажбурий равишда аъзо бўлишлари шарт. Хорижлик ишчилар уларнинг иш берувчилари иш жойидаги бахтсиз ҳодиса учун товон суғуртасига аъзо бўлган ёки бўлмаганлигидан қатъий назар ушбу бахтсиз ҳодисалардан суғурталар дастурига аъзо бўлишлари шарт.
Кимлар аъзо бўлиши мумкин?
- Корея Республикасида ишга ёлланган нопрофессионал меҳнат (E-9) ёки меҳнат ташрифи (H-2) статусига эга барча хорижлик ишчилар бахтсиз ҳодисалардан суғурталаш дастурига аъзо бўлишлари лозим ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисида"ги Қонуннинг 23.(2) моддаси ва "Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисидаги қонун ижроси тўғрисида"ги Қарорнинг 28.(1) моддаси).
Аъзолик муддати
- Хорижлик ишчилар амалдаги меҳнат шартномаси кучга кирган санадан бошлаб 15 кун ичида бахтсиз ҳодисалардан суғурталаш дастурига аъзо бўлишлари керак ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисида"ги Қонун ижроси тўғрисида"ги Қарорнинг 28.(2) моддаси).
※ Меҳнат шартномаси кучга кирадиган сана нима?
· Нопрофессинал меҳнат (E-9) статусига эга хорижлик ишчилар учун: Корея Республикасига кириш санаси
· Меҳнат ташрифи (E-2) статусига эга хорижлик ишчилар учун: Меҳнат шартномасида белгиланган меҳнат фаолиятини бошлаш санаси
· Корея Республикасидаги иш жойини ўзгартирган хорижлик ишчилари учун: Меҳнат шартномасида белгиланган меҳнат фаолиятини бошлаш санаси
Тўланадиган суғурта товон пуллари
- Тўланадиган суғурта товон пуллари хорижлик ишчининг ёши, жинси ва суғурта муддатига қараб фарқ қилади.
Суғурта товон пуллари тўланишига асос бўладиган сабаблар
- Агар хорижлик ишчи вафот этса ёки касалликка дучор бўлса, хорижлик ишчи ёки унинг ўз яқинидан айрилган оиласи суғурта компаниясидан бахтсиз ҳодиса суғуртаси бўйича тўланиши керак бўлган товон пулларини талаб қилиши мумкин (Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисидаги қонун ижроси тўғрисида"ги Қарорнинг 28.(2).2 моддаси).
Қонунбузарлик ҳолатларида ундириладиган жарималар
- Бахтсиз ҳодисалардан суғурталаш дастурига аъзо бўлмаган хорижлик ишчиларга 5 000 000 вонгача миқдорида жарима қўлланилади ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисида"ги Қонуннинг 30 моддаси 2 кичик банди).
Мамлакатни тарк этиш бўйича кафолат суғуртаси ва кечиктирилган иш ҳақининг тўланишини кафолатлаш суғуртаси бўйича товон пулларни олиш
Мамлакатни тарк этиш бўйича кафолат суғуртаси/трасти бўйича товон пулларини олиш бўйича ариза билан мурожаат қилиш
- Хорижлик ишчи 1 йил ёки ундан ортиқ муддат давомида меҳнат фаолиятини амалга оширган ва сўнг Корея Республикасини тарк этадиган бўлса (вақтинчалик тарк этиш ҳолати бундан мустасно), вафот этса ёки виза турини ўзгартирган бўлса, у ишчи бир марталик яхлит тўлов кўринишадиган жамғарилган суммани даъво қилиш ҳуқуқига эга ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисидаги қонун ижроси тўғрисида"ги Қарорнинг 21.2.2 моддасининг асосий қисми)
- Мамлакатни тарк этиш бўйича кафолат суғуртаси/трастининг бўйича тўланадиган бир марталик яхлит тўлов кўринишидаги товон пули иш берувчи томонидан ҳар ой тўлаб борилган суғурта бадаллари йиғиндисини ифода этади. Агар тўпланган сумма қонунда кўзда тутилган кексалик нафақаси суммасидан кам бўлса, хорижлик ишчига иш берувчи ушбу тафовутни тўлаб беради ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисидаги қонун ижроси тўғрисида"ги Қарорнинг 21.3 моддаси)
- Мамлакатни тарк этиш бўйича кафолат суғуртаси бўйича тўловлар суғурталанган ишчи мамлакатни тарк этгандан бошлаб (ёки вақтинчалик яшаш мақоми ўзгарганлиги, ўлим ёки бошқа ҳолатлар туфайли ариза тақдим этилганда, ариза тақдим этилган санадан бошлаб) 14 кун ичида тўланади ("Хорижлик ишчиларнинг ишга ёлланиши ва ҳоказолар тўғрисида"ги Қонуннинг 13.3 моддаси).
Кечиктирилган иш ҳақининг тўланиши бўйича кафолат суғуртаси товон пулларини олиш учун ариза бериш
- Агар (i) "Иш ҳақини талаб қилишни кафолатлаш тўғрисида"ги Қонун билан фаолияти тартибга солинмайдиган ёки (ii) 300 нафардан кам бўлган доимий ишчиларга эга [меҳнат ташрифи (H-2) статусига эга хорижлик ишчиларни ёллаган қурилиш соҳасидаги юридик шахс бундан мустасно] иш жойида иш ҳақларининг кечиктирилиши ҳолати юзага келса, хорижлик ишчи, аввал, бу ҳақида минтақавий бандлик ва меҳнат маъмуриятининг еҳнатни назорат қилиш бўлимига ёки Бандлик ва меҳнат Вазирлигига қарашли иш билан таъминлаш марказига маълум қилиши лозим. Агар иш ҳақларининг кечиктирилиши ҳолати мавжудлиги тасдиқланса, хорижлик ишчи Корея инсон ресурсларини ривожлантириш Хизматига суғурта товон пулларини тўлашини сўраб мурожаат қилиши мумкин.
- Агар иш берувчи томонидан тўланадиган кечиктирилган иш ҳақлари суммаси кафолатланган товон пули суммаси лимитидан ортиқ бўлса, хорижлик ишчи кечиктирилган иш ҳақларини ушбу белгиланган лимит миқдоригача олади. Кечиктирилган иш ҳақлари суммасининг қолган қисмига келсак, бу ҳолатда хорижлик ишчи бевосита иш берувчидан ушбу иш ҳақи суммасини талаб қилиши керак ёки Бандлик ва меҳнат Вазирлигининг меҳнатни назорат қилиш бўлимига мурожаат қилиши керак.