การสละมรดก
แนวคิดของการสละมรดก
- “การสละมรดก” หมายถึงการแสดงออกถึงเจตจำนงที่ผู้รับมรดกมีวัตถุประสงค์กำจัดผลประโยชน์ของมรดก และหากต้องการสละมรดกสามารถแจ้งไปที่ศาลเยาวชนและครอบครัว (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1041).
· การสละมรดกหมายถึง การสละสิทธิในฐานะผู้รับมรดกซึ่งเป็นการยินยอมว่าจะสละสิทธิที่มีต่อทรัพย์มรดกทั้งหมด ดังนั้น บุคคลนั้นจะไม่ได้รับอนุญาตให้สละสิทธิตามเงื่อนไขบางส่วน
การแจ้งเกี่ยวกับการสละสิทธิ
วิธีการสละมรดก
- เมื่อผู้รับมรดกต้องการสละมรดก บุคคลนั้นจะต้องรายงานเกี่ยวกับการสละสิทธินั้นที่ศาลเยาวชนและครอบครัวของสถานที่ในการเริ่มรับมรดกภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกเกิดขึ้น (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1041, 1019 วรรค 1 และ 「พระราชบัญญัติการฟ้องร้องคดีครอบครัว」มาตรา 44 วรรค 1 ข้อ 6).
การส่งใบแจ้งการสละมรดก
- เมื่อต้องการรายงานเกี่ยวกับการสละมรดก บุคคลนั้นจะต้องส่งเอกสารที่ระบุเนื้อหาที่เกี่ยวข้องและลงนามโดยผู้แจ้งหรือตัวแทนเพื่อเป็นการยืนยัน (「กฎข้อบังคับการฟ้องร้องคดีเยาวชนและครอบครัว」มาตรา 75 วรรค 1 และ 「พระราชบัญญัติการฟ้องร้องคดีครอบครัว」มาตรา 36 วรรค 3).
การรับของการแจ้งรายงาน
- ศาลเยาวชนและครอบครัวจะยอมรับใบแจ้งในกรณีที่ใบแจ้งนั้นไม่พบปัญหาใด ๆ
ระยะเวลาของการสละมรดก
ระยะเวลาของการสละมรดก
- ผู้รับมรดกสามารถสละมรดกได้ภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกเกิดขึ้น อย่างไรก็ตาม ศาลเยาวชนและครอบครัวสามารถขยายเวลาตามคำร้องขอของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหรืออัยการได้ (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1019 วรรค 1).
ระยะเวลาของการรับมรดกแบบจำกัดพิเศษ
- แม้ว่าทายาทจะยอมหรือสละมรดกก่อนแล้วก็ตาม หากทายาทซึ่งเป็นผู้เยาว์รับเอามรดกก่อนบรรลุนิติภาวะโดยมีหนี้สินในกองมรดกมากกว่าทรัพย์มรดกที่ได้รับ หลังจากบรรลุนิติภาวะแล้วสามารถจำกัดการรับมรดกนั้นได้ภายใน 3 เดือนนับจากวันที่ได้ทราบข้อเท็จจริงว่าหนี้สินในกองมรดกนั้นมากกว่าทรัพย์สินที่ได้รับ ทั้งนี้ใช้ใช้บังคับกับกรณีที่ทายาทที่เป็นผู้เยาว์นั้นไม่จำกัดการรับมรดกหรือกรณีที่ไม่สามารถรู้ได้ตามมาตรา 1019 วรรค 3 แห่งกฎหมายแพ่งด้วย (มาตรา 1019 วรรค 4 แห่งกฎหมายแพ่ง)
ระยะเวลาการรับและสละมรดกของผู้ขาดคุณสมบัติ
- ระยะเวลาภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกหากผู้รับมรดกเป็นผู้ขาดคุณสมบัติ ระยะเวลานั้นจะนับแต่วันที่ผู้ที่มีสิทธิในการเป็นผู้ปกครองหรือผู้ปกครองเริ่มทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกเกิดขึ้น (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1020).
กฎหมายพิเศษเกี่ยวกับการคำนวณระยะเวลาการสละมรดก
- กรณีผู้รับมรดกเสียชีวิตภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ไม่ได้รับมรดกและทราบว่ามีการเริ่มรับมรดก จะนับระยะเวลานั้นตั้งแต่วันที่ผู้รับมรดกของบุคคลนั้นทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกของตนเอง (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1021).
ผลประโยชน์ของการสละมรดก
ผลย้อนหลังของการสละมรดก
- การสละมรดกจะมีผลย้อนหลังเมื่อมีการเริ่มรับมรดกเกิดขึ้น (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1042).
การครอบครองทรัพย์มรดกที่สละทิ้ง
- กรณีมีผู้รับมรดกหลายคน เมื่อมีผู้รับมรดกบุคคลใดบุคคลหนึ่งสละมรดก ส่วนแบ่งมรดกนั้นจะถูกแบ่งเพื่อครอบครองตามสัดส่วนให้แก่ผู้รับมรดกรายอื่นแทน (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1043).
การจัดการทรัพย์มรดกที่สละทิ้ง
- หลังจากที่ผู้รับมรดกสละมรดกแล้ว จะยังคงคอยจัดการกับทรัพย์สินนั้นได้จนกว่าจะมีบุคคลใหม่ที่กลายเป็นผู้รับมรดกจากการสละมรดกนั้นจะจัดการกับทรัพย์สินนั้น (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1044 วรรค 1).
การยกเลิกของการสละมรดก
ข้อห้ามตามหลักการของการยกเลิก
- การสละมรดกจะไม่สามารถยกเลิกได้ภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกเกิดขึ้น (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1024 วรรค 1 และ มาตรา 1019 วรรค 1).
การอนุญาตข้อยกเว้นพิเศษ
- อย่างไรก็ตาม กรณีผู้รับมรดกได้รับมรดกด้วยความเข้าใจผิด ถูกฉ้อโกง หรือบังคับขู่เข็ญ ผู้รับมรดกสามารถยกเลิกการรับมรดกได้ แต่ทว่า สิทธิการยกเลิกจะสิ้นสุดลงตามอายุความภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ยินยอมสิทธิดังกล่าว หรือภายใน 1 ปีนับแต่วันที่รับหรือสละมรดก (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1024 วรรค 2).
- เมื่อต้องการยกเลิกเกี่ยวกับการสละมรดก จะต้องแจ้งโดยการยื่นเอกสารที่ลงนามของผู้แจ้งหรือตัวแทนที่ศาลเยาวชนและครอบครัวที่ตัดสินการสละมรดก (「กฎข้อบังคับการฟ้องร้องคดีเยาวชนและครอบครัว」มาตรา 76 วรรค 1).
- ในการส่งใบแจ้งยกเลิกการสละมรดก จะต้องแนบหนังสือรับรองตราประทับที่ขึ้นทะเบียนไว้ของผู้แจ้งหรือตัวแทน (「กฎข้อบังคับการฟ้องร้องคดีเยาวชนและครอบครัว」มาตรา 76 วรรค 3 และ มาตรา 75 วรรค 2).