การรับมรดกแบบทั่วไป
แนวคิดของการรับมรดกแบบทั่วไป
- “การรับมรดกแบบทั่วไป” หมายถึงการแสดงออกว่าจะไม่ปฎิเสธผลประโยชน์ของการรับมรดก
· เมื่อผู้รับมรดกดำเนินการรับมรดกแบบทั่วไป บุคคลนั้นจะต้องสืบทอดสิทธิและหน้าที่ของเจ้ามรดกอย่างไร้ข้อจำกัด (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1025)
การรับมรดกแบบทั่วไปทางกฎหมาย
- กรณีมีเหตุผลดังต่อไปนี้ จะถือว่าผู้รับมรดกจะดำเนินการรับมรดกแบบทั่วไป (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1026).
· เมื่อผู้รับมรดกได้จัดการขายทรัพย์มรดก (เช่น กรณีขายอสังหาริมทรัพย์ที่เป็นทรัพย์มรดกและจดทะเบียนโอนให้แก่ผู้อื่น, กรณีขายหุ้นที่เป็นทรัพย์มรดก, กรณีชำระหนี้สินของตนเองด้วยประกันเงินฝากที่เป็นทรัพย์มรดก ฯลฯ)
· เมื่อผู้รับมรดกไม่การรับมรดกแบบจำกัดหรือสละมรดกภายในระยะเวลาการพิจารณาของการรับมรดกของผู้รับมรดก ฯลฯ (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1019 วรรค 1)
· เมื่อมีการซุกซ่อนทรัพย์มรดก หรือใช้จ่ายในทางที่ไม่ถูกต้อง รวมถึงไม่ระบุเกี่ยวกับรายการของทรัพย์สินโดยเจตนาหลังจากที่ผู้รับมรดกดำเนินการรับมรดกแบบจำกัดหรือสละมรดก
ข้อยกเว้นของการรับมรดกแบบทั่วไปทางกฎหมาย
- การรับมรดกจะไม่เกิดขึ้นหากผู้รับมรดกลำดับแรกสละมรดกให้แก่ผู้รับมรดกลำดับถัด แต่ผู้รับมรดกลำดับแรกได้ทำการใช้จ่ายในทางที่ไม่ถูกต้อง(「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1027).
ระยะเวลาของการรับมรดกแบบทั่วไป
ระยะเวลาของการรับมรดกแบบทั่วไป
- ผู้รับมรดกสามารถดำเนินการการรับมรดกแบบทั่วไปภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกเกิดขึ้น อย่างไรก็ตาม ศาลเยาวชนและครอบครัวสามารถขยายเวลาตามคำร้องขอของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหรืออัยการ (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1019 วรรค 1). นอกจากนี้ การรับมรดกแบบทั่วไปสามารถดำเนินการนอกเหนือระยะเวลาดังกล่าวได้เช่นกัน หากไม่มีเหตุผลพิเศษที่ต้องดำเนินการรับมรดกแบบทั่วไปเร็ว ๆ นี้ เนื่องจากถือเป็นการยอมรับว่าจะไม่รับมรดกกรณีที่มีการรับมรดกแบบจำกัดหรือสละมรดกภายในระยะเวลาข้างต้นนี้ (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1026 วรรค 2)
▶ การอนุญาตขยายเวลาการรับมรดกแบบทั่วไป
- ผู้มีสิทธิในการร้องขอคือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหรืออัยการ เช่น เจ้าหนี้ของมรดก (จาก「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1019 วรรค 1).
- ระยะเวลาของการร้องขอคือภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกเกิดขึ้น
- 44 วรรค 1 ข้อ 6).
ระยะเวลาของการรับมรดกแบบจำกัดพิเศษ
- แม้ว่าผู้รับมรดกจะทำการตรวจสอบทรัพย์มรดกก่อนการรับหรือสละมรดกแล้วก็ตาม กรณีผู้รับมรดกไม่ทราบถึงความจริงเกี่ยวกับหนี้สินทางมรดกว่ามีจำนวนมากกว่าทรัพย์สินทางมรดกภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกเกิดขึ้น และได้ดำเนินการรับมรดกแบบทั่วไป เมื่อเป็นเช่นนั้นจะสามารถดำเนินการการรับมรดกแบบจำกัดภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ทราบความจริงนั้น (รวมถึง กรณียอมรับการรับมรดกแบบทั่วไปตามกฎหมาย(「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1026 วรรค 1 และ 2)
- แม้ว่าทายาทจะยอมหรือสละมรดกก่อนแล้วก็ตาม หากทายาทซึ่งเป็นผู้เยาว์รับเอามรดกก่อนบรรลุนิติภาวะโดยมีหนี้สินในกองมรดกมากกว่าทรัพย์มรดกที่ได้รับ หลังจากบรรลุนิติภาวะแล้วสามารถจำกัดการรับมรดกนั้นได้ภายใน 3 เดือนนับจากวันที่ได้ทราบข้อเท็จจริงว่าหนี้สินในกองมรดกนั้นมากกว่าทรัพย์สินที่ได้รับ ทั้งนี้ใช้ใช้บังคับกับกรณีที่ทายาทที่เป็นผู้เยาว์นั้นไม่จำกัดการรับมรดกหรือกรณีที่ไม่สามารถรู้ได้ตามมาตรา 1019 วรรค 3 แห่งกฎหมายแพ่งด้วย (มาตรา 1019 วรรค 4 แห่งกฎหมายแพ่ง)
ระยะเวลาการรับมรดกของผู้ขาดคุณสมบัติ
- ระยะเวลาภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกหากผู้รับมรดกเป็นผู้ขาดคุณสมบัติ ระยะเวลานั้นจะนับแต่วันที่ผู้ที่มีสิทธิในการเป็นผู้ปกครองหรือผู้ปกครองเริ่มทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกเกิดขึ้น(「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1020).
กฎหมายพิเศษเกี่ยวกับการคำนวณระยะเวลาการรับมรดก
- กรณีผู้รับมรดกเสียชีวิตภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ไม่ได้รับมรดกและทราบว่ามีการเริ่มรับมรดก จะนับระยะเวลานั้นตั้งแต่วันที่ผู้รับมรดกของบุคคลนั้นทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกของตนเอง (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1021).
การยกเลิการรับมรดก
ข้อห้ามตามหลักการของการยกเลิก
- การรับมรดกจะไม่สามารถยกเลิกได้ภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ทราบว่ามีการเริ่มรับมรดกเกิดขึ้น (「ประมวลกฎหมายแพ่ง」มาตรา 1024 วรรค 1).
การอนุญาตข้อยกเว้นพิเศษ
- อย่างไรก็ตาม กรณีผู้รับมรดกได้รับมรดกด้วยความเข้าใจผิด ถูกฉ้อโกง หรือบังคับขู่เข็ญ ผู้รับมรดกสามารถยกเลิกการรับมรดกได้ แต่ทว่า สิทธิการยกเลิกจะสิ้นสุดลงตามอายุความภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่ยินยอมสิทธิดังกล่าว หรือภายใน 1 ปีนับแต่วันที่รับหรือสละมรดก(「ประมวลกฎหมายแพ่ง」 มาตรา 1024 วรรค 2).