CAMBODIA

- ករណីម្ចាស់ផ្ទះជួល មិនប្រគល់ប្រាក់កក់មកវិញ បើទោះជាបន្ទាប់ពីអាណត្តិកិច្ចសន្យាជួលបានផុតកំណត់ក៏ដោយ ក៏អ្នកជួលផ្ទះអាចប្រមូលប្រាក់កក់តាមរយៈការដាក់ពាក្យសុំការដាក់លក់ដេញថ្លៃផ្ទះមានកិច្ចសន្យាជួល ដោយផ្អែកលើសាលក្រមស្ថាពរ និងសម្រេចចុងក្រោលើបណ្តឹងទាមទារការទូទាត់សំណងប្រាក់កក់ ឬប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិនៃការអនុវត្តសាលក្រមដែលស្របគ្នានេះ (មាត្រា 3-2 (1) នៃច្បាប់ស្តីពីការការពារកិច្ចសន្យាជួលផ្ទះ)។

- ករណីម្ចាស់ផ្ទះជួលមិនប្រគល់ប្រាក់កក់មកវិញ បើទោះជាបន្ទាប់ពីកិច្ចសន្យាជួលបានផុតកំណត់ក៏ដោយ ក៏អ្នកជួលផ្ទះអាចជម្រុញឱ្យម្ចាស់ផ្ទះជួលសងប្រាក់កក់មកវិញ តាមរយៈការផ្ញើអ៊ីម៉ែលដែលបញ្ជាក់ខ្លឹមសារ ដែលបង្ហាញអង្គហេតុនៃកិច្ចសន្យាជួល ចំនួនប្រាក់កក់ដែលត្រូវសងមកវិញនៅពេលបញ្ចប់កិច្ចសន្យាជួលនេះ ជាដើម

- មានការណែនាំថា អ្នកជួលផ្ទះស្នើសុំការរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិបណ្តោះអាសន្នពីម្ចាស់ផ្ទះជួល មុនពេលដាក់ពាក្យបណ្តឹងទាមទារការទូទាត់សំណងប្រាក់កក់។

- ការបង្គាប់បញ្ជាទូទាត់ប្រាក់ គឺជាការកាត់សេចក្តីមួយ ដើម្បីបង្គាប់បញ្ជាឱ្យកូនបំណុលបង់ប្រាក់ដោយគ្មានការចោទសួរសំណួរគាត់ឡើយ ក្នុងរកណីម្ចាស់បំណុលធ្វើសំណើសុំបណ្តឹងទាមទារសំណងលើការទាមទារដោយមានបំណងចំពោះការទូទាត់ចំនួនទឹកប្រាក់ជាក់លាក់ ឬប័ណ្ណតម្លៃដែលអាចជំនួសវត្ថុផ្សេងទៀត ឬប័ណ្ណបញ្ជាក់ហ៊ុនឬបំណុល (មាត្រា 462 នៃច្បាប់ស្តីពីនីតិវិធីបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី)។

- អ្នកជួលផ្ទះណាដែលមានបំណងស្នើសុំការបង្គាប់បញ្ជាទូទាត់ប្រាក់ ត្រូវបំពេញពាក្យសុំការបង្គាប់បញ្ជាទូទាត់ប្រាក់ ដែលរាប់បញ្ចូលព័ត៌មានដូចខាងក្រោម ហើយដាក់ពាក្យសុំទៅតុលាការដែលមានសមត្ថកិច្ចលើអាសយដ្ឋានម្ចាស់ផ្ទះជួល (មាត្រា 463, 464 និង 468 នៃច្បាប់ស្តីពីនីតិវិធីបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី)៖

- ករណីគ្មានការជំទាស់ត្រូវបានលើកឡើងដោយម្ចាស់ផ្ទះជួលជំទាស់នឹងការបង្គាប់បញ្ជាទូទាត់ប្រាក់ ឬការជំទាស់ត្រូវបានដកចេញ ឬការសម្រេចបដិសេធលើការជំទាស់ខុសច្បាប់ បានចូលជាសា្ថពរ និងសម្រេចចុងក្រោយនោះ ការបង្គាប់បញ្ជាទូទាត់ប្រាក់ដែលបានថ្លែងរួចហើយ ត្រូវចាប់ផ្តើមមានប្រសិទ្ធភាពដូចគ្នាទៅនឹងការវិនិច្ឆ័យជាសា្ថពរ និងសម្រេចចុងក្រោយផងដែរ (មាត្រា 474 នៃច្បាប់ស្តីពីនីតិវិធីបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី)។

- នៅក្នុងប្រព័ន្ធសម្រុះសម្រួលរដ្ឋប្បវេណីចៅក្រមសម្រុះសម្រួល សមាជិកគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ឬគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលស្នើយោបល់នូវសំណើសម្របសម្រួលស្របទៅតាមនីតិវិធីសម្របសម្រួល ជំនួសឲ្យការធ្វើការសម្រេចក្រោយបានស្តាប់លឺការទាញហេតុផលនៃគូភាគីនៃជម្លោះនិងយកកាលៈទេសៈនានាដាក់ក្នុងការគិតពិចារណា និងដោះស្រាយជម្លោះ យ៉ាងសមស្រប មានយុត្តិធ៌ម លឿនរហ័ស និងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខណៈដែលគោរពកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់ភាគីសម្រាប់ដំណោះស្រាយជម្លោះដោយឯករាជ្យស្ម័គ្រចិត្ត (មាត្រាទី 1 នៃការសម្របសម្រួលរបស់តុលាការនៃច្បាប់ជម្លោះរដ្ឋប្បវេណី)។.

- អ្នកជួលផ្ទះត្រូវបំពេញពាក្យសុំសម្រុះសម្រួលបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី និងដាក់ពាក្យសុំជូនទៅតុលាការដែលមានសមត្ថកិច្ចលើអាសយដ្ឋានម្ចាស់ផ្ទះជួល។ ការដាក់ពាក្យសុំសម្រុះសម្រួល អាចដាក់ពាក្យសុំផ្ទាល់មាត់ផងដែរ។ ក្នុងករណីមានការដាក់ពាក្យសុំផ្ទាល់មាត់ អ្នកដាក់ពាក្យសុំត្រូវធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ដោយមានវត្តមានរបស់មន្ត្រីតុលាការថ្នាក់ Grade IV ជាដើម (មាត្រា 3 និងមាត្រា 5 (1) និង (2) នៃច្បាប់ស្តីពីការសម្រុះសម្រួលតាមផ្លូវតុលាការនៃជម្លោះរដ្ឋប្បវេណី)

- ករណីការសម្រេចនានាមិនបន្តដំណើរការចំពោះការសម្រុះសម្រួល បើទោះជាអ្នកដាក់ពាក្យសុំបានដាក់ពាក្យសុំសម្រុះសម្រួលក៏ដោយ ក៏កិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការសម្រុះសម្រួលខកខានសម្រេចបាន ហើយការមិនយល់ព្រម ត្រូវដាក់ប្តឹងជំទាស់នឹងការសម្រេចជំនួសឱ្យការសម្រុះសម្រួលនោះ បណ្តឹងដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធត្រូវដាក់នៅពេលដាក់ពាក្យសុំសម្រុះសម្រួល ហើយសំណុំរឿងត្រូវពិភាក្សាសម្រេចដោយស្វ័យប្រវត្តិនៅក្នុងដំណើរការនីតិវិធីស្របច្បាប់ បើទោះជាភាគីពាក់ព័ន្ធមិនបានដាក់ពាក្យសុំក៏ដោយ (មាត្រា 36 (1) នៃច្បាប់ស្តីពីការសម្រុះសម្រួលតាមផ្លូវតុលាការនៃជម្លោះរដ្ឋប្បវេណី)។

- ការកាត់សេចក្តីលើបណ្តឹងទាមទារសំណងតិចតួច ដោះស្រាយបណ្តឹងទាមទារសំណងតិចតួចដែលមានគោលបំណងតាមការទូទាត់ចំនួនទឹកប្រាក់ដែលបានបញ្ជាក់ ឬប័ណ្ណតម្លៃដែលអាចជំនួសវត្ថុផ្សេងទៀត ឬប័ណ្ណបញ្ជាក់ហ៊ុនឬបំណុល ដែលមិនលើសពី 30 លានវ៉ុន យ៉ាងឆាប់រហ័សដោយប្រើនីតិវិធីសាមញ្ញ (មាត្រា 1 និង 2 នៃការកាត់សេចក្តីតាមច្បាប់បណ្តឹងទាមទារសំណងតិចតួច និងមាត្រា 1 -2 នៃបទបញ្ជាស្តីពីការកាត់សេចក្តីតាមបណ្តឹងទាមទារសំណងតិចតួច)។

- ការសម្រេចថាតើករណីសំណុំរឿងមួយ ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាបណ្តឹងទាមទារសំណងតិចតួចឬអត់នោះត្រូវផ្អែកលើមូលដ្ឋាននៅពេលដាក់បណ្តឹង (សេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការកំពូល ចុះនៅថ្ងៃទី 27​ ខែឧសភា 1986, សំណុំរឿងលេខ No. 86Da 137 និង 86Da 138)។

- ករណីម្ចាស់ផ្ទះជួលចេញកំណត់ត្រាកិច្ចសន្យាជូនដល់អ្នកជួលផ្ទះសម្រាប់ការទូទាត់សំណងប្រាក់កក់ធានាសម្រាប់កិច្ចសន្យាជួលនោះ វាមានសុវត្ថិភាពសម្រាប់អ្នកជួលផ្ទះ ដែលមានកំណត់ត្រាកិច្ចសន្យាដែលបញ្ជាក់ជាផ្លូវការ។ កំណត់ត្រាកិច្ចសន្យាដែលបញ្ជាក់ជាផ្លូវការ ដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាលិខិតបញ្ជាក់ភស្តុតាងជាសាធារណៈនិងមានប្រសិទ្ធភាពតាមផ្លូវច្បាប់ ដើម្បីការពារមិនឱ្យមានជម្លោះរវាងភាគីនានាជាមុន។

- អ្នកជួលផ្ទះ និងម្ចាស់ផ្ទះជួលត្រូវមកជួបទីភ្នាក់ងារធ្វើលិខិតបញ្ជាក់ត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ជាមួយគ្នា ដូចជាការិយាល័យលិខិតបញ្ជាក់រួមគ្នា​ និងការិយាល័យច្បាប់ និងក្រុមហ៊ុនច្បាប់ ដែលដោះស្រាយកិច្ចការបញ្ជាក់ជាផ្លូវការ ក្នុងគោលបំណងដើម្បីឱ្យមានកំណត់ត្រាកិច្ចសន្យាដែលបញ្ជាក់ជាផ្លូវការ។ នៅតំបន់ដែលគ្មានទីភ្នាក់ងារធ្វើលិខិតបញ្ជាក់ត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ទេ ពួកគេអាចមានកំណត់ត្រាកិច្ចសន្យាដែលបញ្ជាក់ជាផ្លូវការនៅការិយាល័យសាខាព្រះរាជអាជ្ញារដ្ឋនៅស្រុក (មាត្រា 8 នៃច្បាប់សាធារណៈសារការី)។

- ឯកសារបញ្ជាក់ផ្លូវការដែលបង្ហាញអំពីគោលបំណងដើម្បីទទួលស្គាល់ និងទទួលយកការប្រតិបត្តិដែលមិនអាចចៀសវាងបាននោះ ត្រូវភ្ជាប់ទៅនឹងកំណត់ត្រាកិច្ចសន្យាដែលបញ្ជាក់ជាផ្លូវការ (មាត្រា 56-2 (1) នៃច្បាប់សាធារណៈសារការី)។

- ករណីម្ចាស់ផ្ទះជួលមិនបង់ប្រាក់ បើទោះជាក្រោយកាលបរិច្ឆេទ​ដល់ពេលកំណត់បង់ប្រាក់តាមកំណត់ត្រាកិច្ចសន្យា បានកន្លងហួស ឬមិនរក្សាការសន្យារបស់ខ្លួន ជាដើមក៏ដោយ ក៏អ្នកជួលផ្ទះអាចស្នើសុំការដាក់លក់ដេញថ្លៃតាមការបង្គាប់បញ្ជាដោយចេញសំណើអនុវត្តពីទីភ្នាក់ងារធ្វើលិខិតបញ្ជាក់ត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ ដែលបានរៀបចំឯកសារដែលបញ្ជាក់ផ្លូវការ។

- ករណីម្ចាស់ផ្ទះជួល មិនប្រគល់ប្រាក់កក់មកវិញ បើទោះជាបន្ទាប់ពីអាណត្តិកិច្ចសន្យាជួលបានផុតកំណត់ក៏ដោយ ក៏អ្នកជួលផ្ទះអាចប្រមូលប្រាក់កក់តាមរយៈការដាក់ពាក្យសុំការដាក់លក់ដេញថ្លៃផ្ទះមានកិច្ចសន្យាជួលដោយផ្អែកលើសាលក្រមស្ថាពរនិងសម្រេចចុងក្រោលើបណ្តឹងទាមទារការទូទាត់សំណងប្រាក់កក់ (មាត្រា 3-2 (1) នៃច្បាប់ស្តីពីការការពារកិច្ចសន្យាជួលផ្ទះ)។

- អ្នកជួលផ្ទះអាចដាក់បណ្តឹងទាមទារការទូទាត់សំណងប្រាក់កក់សម្រាប់ផ្ទះមានកិច្ចសន្យាជួលនៅតុលាការដែលមានសមសត្ថកិច្ចលើអាសយដ្ឋានរបស់គាត់ ឬរបស់ម្ចាស់ផ្ទះជួល (មាត្រា 29 នៃច្បាប់ស្តីពីនីតិវិធីបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី)។

- បណ្តឹងទាមទារការទូទាត់សំណងប្រាក់កក់សម្រាប់ផ្ទះមានកិច្ចសន្យាជួល អាចត្រូវបានដោះស្រាយយ៉ាងឆាប់រហ័សដោយអនុលោមទៅតាមការកាត់សេចក្តីតាមច្បាប់បណ្តឹងទាមទារសំណងតិចតួច បើទោះជាប្រាក់កក់មានលើសពី 30 លានវ៉ុនក៏ដោយ (មាត្រា 13 នៃច្បាប់ស្តីពីការការពារកិច្ចសន្យាជួលផ្ទះ និងមាត្រា 6, 7, 10 និង 11-2 នៃការកាត់សេចក្តីតាមច្បាប់បណ្តឹងទាមទារសំណងតិចតួច)។

- អ្នកជួលផ្ទះណាដែលបានបំពេញតាមតម្រូវការទាមទារចំពោះសិទ្ធិជំទាស់ និងបានទទួលកាលបរិច្ឆេទកំណត់ក្នុងកិច្ចសន្យាជួលជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ត្រូវមានសិទ្ធិទទួលបានការទូទាត់សំណងប្រាក់កក់ពីតម្លៃដែលបានផ្ទេរពីផ្ទះមានកិច្ចសន្យាជួល (រាប់បញ្ចូលទាំងទីតាំងនោះផងដែរ) ទៅតាមចំណូលចិត្តចំពោះកូនបំណុលណាម្នាក់ និងម្ចាស់បំណុលផ្សេងទៀត នៅពេលដាក់លក់ដេញថ្លៃ និងការលក់ជាសាធារណៈ។ អ្នកជួលផ្ទះដែលបានបង់ប្រាក់កក់តិចតួច អាចអនុវត្តសិទ្ធិទូទាត់សំណងតាមចំណូលចិត្តដែលមានអាទិភាពខ្ពស់ (មាត្រា 3-2 (2) និង 8 (1) នៃច្បាប់ស្តីពីការការពារកិច្ចសន្យាជួលផ្ទះ)។

- អ្នកជួលផ្ទះអាចប្រគល់ផ្ទះមានកិច្ចសន្យាជួលទៅអ្នកទទួលសិទ្ធិ ក្នុងគោលបណងទទួលបានចំនួនទឹកប្រាក់ដែលបែងចែកពីតម្លៃដែលបានផ្ទេរពីផ្ទះមានកិច្ចសន្យាជួល (មាត្រា 3-2 (3) នៃច្បាប់ស្តីពីការការពារកិច្ចសន្យាជួលផ្ទះ)។