Тарқатиш Талаби
Тарқатиш Талаби
- Тарқатиш талаби деганда кредитор томонидан бошқа бир кредитор ташкил қилган ижро жараёнида иштирок этиб мулк сотувидан тушган пулндан ўз қарзини олиш учун берган аризаси тушунилади.
Тарқатиш Талаби Тартиби
Тарқатишни талаб қилиши мумкин бўлган кредитор
- Имтиёзли тўлов хуқуқига эга ва кичик миқдорда депозит тўлаган ҳар бир ижарачи бошқа бир кредитор ташкил қилган ижро жараёнида иштирок этиб тарқатишни талаб қилиши мумкин ("Фуқаровий Ижро хақида"ги Қонуннинг 88 (1) Моддаси ва "Уй-жой Ижараси Химояси хақида"ги Қонуннинг 3-2 (2) ва 8 Моддалари).
Тарқатиш талаби вақти ва тугатилиш муддати
- Ижарачи тарқатишни хатлаш кучга кирган кун ва ижро суди белгилаган тарқатиш талаби тугатилиши муддати куни оралиғида тарқатишни талаб қилиши мумкин (Фуқаровий Ижро Қонуни 91 (1) Моддаси).
· Ижарачи ижарага берувчининг мулкини ким-ошди савдосига қўйишга ариза берганда, у тарқатиш миқдорини талаб қилмаган бўлсада олиши мумкин. Бу холатларда, ижарачи тарқатиш миқдорини олмаган бўлса лекин хаққи бўлмаган шахс олган бўлса, ижарачи ноқонуний бойиган шахсга қарши ариза бериш хуқуқига эгадир (Олий Суднинг 10 октябрь, 2000 йилдаги № 99Да 53230 Қарори).
Тарқатиш талаби аризаси
- Ижарачи ижро судига тарқатишни талаб қилиш хуқуқидан фойдаланган холда ариза асоси ва миқдорини кўрсатган холда билдиришнома тақдим этиши керак. Бу холатларда, ижро намунаси ёки унинг нусхаси ва ижарачининг тарқатиш талаби (ёзма шартнома нусхаси, тасдиқланган резидент қайди ва хоказолар) тоифасини тасдиқловчи бошқа хужжатларни аризага бириктирилиши керакдир (Фуқаровий Ижро Қонуни 48 Моддаси).
Ижарачига тарқатиладиган миқдор
- Қаршилик кўрсатиш хуқуқи ва белгиланган санани олган ижарачи
· Қаршилик кўрсатиш хуқуқи ва белгиланган санани олган ижарачи тарқатиш талаби муддати тугамасдан тарқатишни талаб қилганда, унинг тарқатилишдаги навбати бошқа кредиторларнинг имтиёзли тўлов хуқуқи кучга кирган гаров таъминоти хуқуқи ва бошқаларга асосланган навбатига асосан аниқланади ва мутаносиб миқдор белгиланади ("Уй-жой Ижараси Химояси хақида"ги Қонуннинг 3-2 (2) Моддаси).
- Имтиёзли тўловда устиворлик хуқуқига эга кичик депозит миқдорини тўлаган ижарачи
· Илк ким-ошди савдосини ўтказиш қарори қайд қилингунигача қаршилик кўрсатиш хуқуқини олиш ва тарқатишни тарқатиш талаби муддати тугамасдан туриб талаб қилиш шартларини бажарган кичик миқдорда депозит тўлаган ҳар қандай ижарачи, бошқа гаров хуқуқларига эга бўлган шасхларга нисбатан имтиёзли равишда белгиланган депозит миқдорини олади ("Уй-жой Ижараси Химояси хақида"ги Қонуннинг 8 (1) Моддаси).
- Ижара орқали сотиб олиш қайдини бажарган ижарачи
· Ким-ошди савдосини ташкил қилиш қарори қайд қилингунгача ижара орқали сотиб олиш қайдини бажарган ҳар қандай ижарачи тарқатиш миқдорига тарқатишни талаб қилмаган бўлсада хақли бўлади (Фуқаровий Ижро Қонуни 148 Моддасининг 3 субпараграфи).
· Ким-ошди савдосини ташкил қилиш қарори қайд қилингандан кейин ижара орқали сотиб олиш қайдини бажарган ҳар қандай ижарачи тарқатиш талаби муддати тугамасдан тарқатишни талаб қилган бўлсагина тарқатишда қатнашиши мумкин (Фуқаровий Ижро Қонуни 148 Моддасининг 2 субпараграфи ва Фуқаровий Ижро Қоидалари 91 (1) Моддаси).
Тарқатишни амалга ошириш
- Бирор бир кредитор ёки қарздор томонидан қонуний норозилик билдирилмаган бўлса ёки кредитор тарқатиш кунида кела олмаса ва тарқатишни амалга оширишга розилик берган саналса, суд асл тарқатиш тартибига асосан тарқатади (Фуқаровий Ижро Қонуни 153 (1) Моддаси).
Қаршилик кўрсатиш ва имтиёзли тўлов хуқуқини сақлаб қолиш зарурати
Қаршилик кўрсатиш ва итиёзли тўлов хуқуқини сақлаб қолиш
- Қаршилик кўрсатиш хуқуқига эга (уйни топшириш + резидент қайди) ва ёзма ижара шартномасида белгиланган сана мавжуд бўлган ҳар қандай ижарачи ким-ошди ёки оммавий савдоларига қатнашиб депозит тўловини бошқа кичик кредиторларга нисбатан имтиёзли равишда олишга хақли бўлади. Кичик миқдорда депозит тўлаган ҳар қандай ижарачи депозитни имтиёзли равишда қайтариб олиши мумкин ("Уй-жой Ижараси Химояси хақида"ги Қонуннинг 3-2 (2) ва 8 Моддалари).
Қаршилик кўрсатиш ва имтиёзли тўлов хуқуқини селектив ишлатиш
Қаршилик кўрсатиш ва имтиёзли тўлов хуқуқига эга ҳар қандай ижарачи қаршилик кўрсатиш ва имтиёзли тўлов хуқуқини селектив ишлатиши мумкин.
- Ижарачи ① депозитни имтиёзли равишда ижарага берилган уйнинг нархига боғлиқ равишда ўзгартирилган миқдорда тарқатишда қатнашиб тўлов олиши ② тарқатишда қатнашмаган холда ижара уйининг ютуқли савдоларида ўзининг қаршилик кўрсатиш хуқуқини ишлатмай ижара уйига ўз алоқадорлиги мавжудлигига асосан депозитни тўловини олиши ("Уй-жой Ижараси Химояси хақида"ги Қонуннинг 3 (1) в 3-2 (2) Моддалари).
Ижарачининг Тарқатиш ва Ижарани Бекор қилиш талаби
Ижарачи депозит миқдорини тўлиқ олганида
- Ижара уйи ким-ошди савдосида сотилганида, ижара алоқаси ким-ошди савдосини ўтказган суд томонидан тарқатиш талаби ижарачига маълум қилинганда бекор қилинади (Олий Суднинг 18 сентябрь, 1998 № 97Да 28407).
Ижарачи депозит миқдорини тўлиқ олмаганида
- Ижара уйи ким-ошди савдоси ўтказилганда, ижара хуқуқи ижара уйининг сотилгани туфайли тўхтатилади. Лекин, қаршилик кўрсатиш хуқуқига эга ижарачи депозит миқдорини тўлиғича олмаган бўлса унинг ижара хуқуқи тухтатилмайди ("Уй-жой Ижараси Химояси хақида"ги Қонуннинг 3-5 Моддаси).
- Тарқатишни талаб қилиб тарқатишда қатнашган лекин устиворлик навбатида орқага сурилиб депозит миқдорини тўлиғича олмаган ижарачи савдода ютган шахсдан тўланмаган депозитни қолган қисмини талаб қилиши ёки ижарага алоқадорлиги мавжудлиги талаби асосида ижара уйидан депозитни тўлиқ олмагунича фойдаланиб наф кўриши мумкин (Олий Суднинг 26 июнь, 1998 йилдаги № 98Да 2754 Қарори).
Ижара Уйини Топшириш
Ижара уйини топшириш
- Имтмёзли тўлов хуқуқига эга ижарачи қолган кредиторларга нисбатан имтиёзли равишда ижара уйи бахосидан депозит тўловини олганида ижара объектини топшириши шарт ("Уй-жой Ижараси Химояси хақида"ги Қонуннинг 3-2 (2) Моддаси ва Фуқаролик Кодекси 536 Моддаси).
- Ким-ошди ёки оммавий савдо натижасидан депозит миқдорини олмақчи бўлган ижарачи ижара уйини топшириши керак. Ижарага берувчи депозит миқдорини қайтармагунча ижарачи ижара уйини топшириши шарт бўлмайди ("Уй-жой Ижараси Химояси хақида"ги Қонуннинг 3-2 (3) Моддаси ва Олий Суднинг 22 февраль, 1994 йилдаги № 93Да 55241 Қарори).