ការលែងលះប្តីប្រពន្ធតាមកិច្ចព្រមព្រៀងក្នុងករណីច្បាប់រដ្ឋប្បវេណីនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ គឺជាច្បាប់ដែលអាច អនុវត្តបាន (មាត្រា 834 នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)
តម្រូវការទាមទារបរិបទ
- ការលែងលះប្តីប្រពន្ធតាមកិច្ចព្រមព្រៀង តម្រូវឱ្យមានលក្ខខណ្ឌដូចខាងក្រោម៖
1. គោលបំណងប្តី និងប្រពន្ធចំពោះការលែងលះ ត្រូវយល់ស្របគ្នាទៅវិញទៅមក;
2. ប្តី និងប្រពន្ធត្រូវរក្សាគោលបំណងលែងលះនៅពេលសេចក្តីជូនដំណឹងអំពីការលែងលះ ត្រូវបាន ដាក់ផងដែរ នៅពេលសេចក្តីជូនដំណឹងត្រូវបានរៀបចំ (សេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការកំពូលចុះថ្ងៃទី 11 ខែមិថុនា ឆ្នាំ 1993, សំណុំរឿងលេខ No. 93Meu 171);
3. កិច្ចព្រមព្រៀងនៃគោលបំណងលែងលះ តម្រូវឱ្យមានសមត្ថភាពខាងបញ្ញាច្បាស់លាស់។ ដូច្នេះបុគ្គល ដែល ស្ថិតនៅក្រោមអាណាព្យាបាលជាមនុស្សពេញវ័យ អាចលែងលះនៅពេលទទួលបានការយល់ព្រមពីឪពុកម្តាយ ឬអាណាព្យាបាលមនុស្សពេញវ័យរបស់ខ្លួន (មាត្រា 835 និង 808 (2) នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)។
តម្រូវការទាមទារនីតិវិធី
- នីតិវិធីនៃការណែនាំអំពីការលែងលះប្តីប្រពន្ធ និងរយៈពេលនៃការនាំសម្រុះសម្រួល
· ជនណាដែលមានបំណងចង់លែងលះតាមកិច្ចព្រមព្រៀង ត្រូវទទួលការណែនាំអំពីការលែងលះប្តីប្រពន្ធ ដែល ផ្តល់ជូនដោយតុលាការគ្រួសារ ហើយបើមានការចាំបាច់នោះ តុលាការគ្រួសារអាចផ្តល់អនុសាសន៍ប្រឹក្សា យោបល់ដោយអ្នកពិគ្រោះយោបល់ដែលមានវិជ្ជាជីវៈ ដែលមានជំនាញនិង បទពិសោធន៍ (មាត្រា 836-2 (1) នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)។
· ភាគីដែលបានដាក់ពាក្យស្នើសុំការបញ្ជាក់ពីគោលបំណងលែងលះនោះ អាចទទួលបានការបញ្ជាក់ពី គោលបំណងលែងលះ ក្រោយរយៈពេល 3 ខែ ប្រសិនបើគាត់មានកូនណាម្នាក់ដែលត្រូវមើលថែទាំ និង រយៈពេល 1 ខែ ប្រសិនបើមិនអាចអនុវត្តបាន។ ភាគីទាំងពីរ ត្រូវសម្រេចលើកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការផ្គត់ផ្គង់ ចិញ្ចឹមកូនរបស់ពួកគេ និងការចាត់តាំងបុគ្គលដែលមានសិទ្ធិអំណាចជាមាតាបិតា ឬតុលាការគ្រួសារ ត្រូវធ្វើការវិនិច្ឆ័យលើបញ្ហានានាដែលជំនួសឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀងបែបនេះ (មាត្រា 836-2 (2) និង (4) នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)។
※ តុលាការគ្រួសារអាចលើកលែងភាគីនៅពេលណាមានស្ថានភាពបន្ទាន់បែបនេះ ឬអាចកាត់បន្ថយរយៈពេលនៃ ការនាំសម្រុះសម្រួល ដើម្បីបន្តការលែងលះប្តីប្រពន្ធ ដោយសារការទទួលរងទុក្ខវេទនាដែលមិនអាចស៊ូទ្រាំ បាននោះ អាចត្រូវបានគេគិតថា ដោយសារអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ (មាត្រា 836-2 (3) នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)។
- របាយការណ៍លែងលះប្តីប្រពន្ធ
· ការលែងលះប្តីប្រពន្ធតាមកិច្ចព្រមព្រៀង ត្រូវចូលជាធរមាននៅពេលរាយការណ៍ស្របតាមច្បាប់ស្តីពី ការចុះបញ្ជីឈ្មោះញាតិភាពក្រុមគ្រួសារ ជាដើម បន្ទាប់ពីទទួលបានការបញ្ជាក់ពីតុលាការគ្រួសារ (មាត្រា 836 (1) នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)។
ការលែងលះប្តីប្រពន្ធតាមផ្លូវតុលាការ ក្នុងករណីច្បាប់រដ្ឋប្បវេណីនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ គឺជាច្បាប់ដែលអាចអនុវត្តបាន (មាត្រា 840 នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)
មូលហេតុចំពោះការលែងលះប្តីប្រពន្ធតាមផ្លូវតុលាការ
- ស្វាមីឬភរិយា អាចស្នើសុំទៅតុលាការគ្រួសារសម្រាប់ការលែងលះប្តីប្រពន្ធ ក្នុងករណីនីមួយៗនៃ កថាខណ្ឌរងខាងក្រោម (មាត្រា 840 នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)៖
1. ប្រសិនបើប្តីឬប្រពន្ធផ្សេងទៀត បានប្រព្រឹត្តអំពើមិនត្រឹមត្រូវ;
2. ប្រសិនបើប្ដីឬប្រពន្ធម្នាក់ ត្រូវបានគេបោះបង់ឬរត់ចោលដោយគំនិតព្យាបាទ ដោយប្ដីឬប្រពន្ធផ្សេងទៀត;
3. ប្រសិនបើប្ដីឬប្រពន្ធម្នាក់ត្រូវបានគេធ្វើបាបយ៉ាងខ្លាំងដោយប្តីឬប្រពន្ធផ្សេងទៀត ឬមនុស្សចាស់ជំនាន់មុន ដែលជាប់ខ្សែស្រឡាយរបស់ខ្លួន។
4. ប្រសិនបើមនុស្សចាស់ជំនាន់មុនដែលជាប់ខ្សែស្រឡាយរបស់ប្តីឬប្រពន្ធ ត្រូវបានគេធ្វើបាបដោយគំនិតព្យាបាទ ដោយប្តីឬប្រពន្ធផ្សេងទៀត;
5. ប្រសិនបើមានការស្លាប់ឬជីវិតនៃប្តីប្រពន្ធផ្សេងទៀត មិនត្រូវបានគេដឹងអស់រយៈពេលបីឆ្នាំ;
6. ប្រសិនបើមានមូលហេតុធ្ងន់ធ្ងរផ្សេងទៀត ដែលធ្វើឱ្យពិបាកបន្តអាពាហ៍ពិពាហ៍។
នីតិវិធីនៃការលែងលះប្តីប្រពន្ធតាមផ្លូវតុលាការ
- នីតិវិធីនៃការផ្សះផ្សាឬការសម្រុះសម្រួល
· បុគ្គលណាដែលមានបំណងដាក់បណ្តឹងវិវាទនៃការលែងលះប្តីប្រពន្ធតាមផ្លូវតុលាការជូនទៅតុលាការគ្រួសារសម្រាប់ករណីសំណុំរឿងបណ្តឹងវិវាទគ្រួសារប្រភេទ B ដែលមានចែងក្នុងមាត្រា 2 នៃច្បាប់ស្ដីពី បណ្តឹងវិវាទគ្រួសារ ត្រូវស្នើសុំការផ្សះផ្សាឬការសម្រុះសម្រួលជាមុនសិន (មាត្រា 50 (1) នៃច្បាប់ស្ដីពីបណ្តឹងវិវាទគ្រួសារ)។
- នីតិវិធីនៃការជំនុំជម្រះក្តី
· ប្រសិនបើមានការសម្រេចមិនបន្តការផ្សះផ្សាឬការសម្រុះសម្រួលទេ កិច្ចព្រមព្រៀងមិនបានសម្រេច ឬការសម្រេចជំនួសការផ្សះផ្សាឬការសម្រុះសម្រួលត្រូវបាត់បង់ប្រសិទ្ធភាពដោយមានការជំទាស់នោះ ពាក្យបណ្ដឹងត្រូវចាត់ទុកថាបានដាក់នៅពេលពាក្យស្នើសុំការផ្សះផ្សាឬការសម្រុះសម្រួលមិនបានសម្រេច (មាត្រា 49 នៃច្បាប់ស្តីពីបណ្តឹងវិវាទគ្រួសារ និងមាត្រា 36 នៃច្បាប់ស្តីពីការផ្សះផ្សាតាមផ្លូវច្បាប់នៃ ជម្លោះជនស៊ីវីល) ។
· ការវិនិច្ឆ័យលើការលែងលះប្តីប្រពន្ធ ត្រូវចូលជាធរមានតាមសេចក្តីប្រកាស ហើយបុគ្គលដែលបានដាក់បណ្តឹង បែបនេះ ត្រូវរាយការណ៍អំពីការលែងលះប្តីប្រពន្ធដោយមានភ្ជាប់ជូនឯកសារថតចម្លងដែលបានបញ្ជាក់អំពីការវិនិច្ឆ័យជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ និងលិខិតញ្ជាក់អំពីសេចក្តីសម្រេចចុងក្រោយនៅក្នុងរយៈពេលមួយខែ ដោយគិតចាប់ពីកាលបរិច្ឆេទដែលបានកំណត់សេចក្តីសម្រេចចុងក្រោយ (មាត្រា 12 នៃច្បាប់ស្តីពីបណ្តឹងវិវាទ គ្រួសារ មាត្រា 205 នៃច្បាប់ស្តីពីនីតិវិធីរដ្ឋប្បវេណី និងមាត្រា 78 និងមាត្រា 58 នៃច្បាប់ស្តីពីការចុះបញ្ជីឈ្មោះ ញាតិភាពក្រុមគ្រួសារ។
ប្រសិទ្ធភាពលើការលែងលះប្តីប្រពន្ធតាមផ្លូវតុលាការ
- ប្រសិទ្ធភាពទូទៅ
· នៅពេលមានការលែងលះប្ដីនិងប្រពន្ធ ចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់ពួកគេ ត្រូវរំលាយចោល ហើយសិទ្ធិ និងភារកិច្ចទាំងអស់ដែលអាស្រ័យលើអាពាហ៍ពិពាហ៍ត្រូវអស់សុពលភាព។ លើសពីនេះដំណើរការទាក់ទងញាតិភាព ត្រូវបានបញ្ចប់តាមរយៈការលែងលះប្ដីប្រពន្ធ (មាត្រា 775 (1) នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)។
- ប្រសិទ្ធភាពលើកូនៗ
· ប្រសិនបើភាគីទាំងពីរមានកូនៗជាអនីតិជនឬកូនតូចៗនៅខណៈពេលលែងលះប្ដីប្រពន្ធរបស់ពួកគេ ចូលជាធរមាននោះ ពួកគេត្រូវចាត់តាំងបុគ្គលម្នាក់ដែលនឹងអនុវត្តសិទ្ធិអំណាចជាមាតាបិតា។ លើសពីនេះពួកគេត្រូវកំណត់តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងដែលទាក់ទងនឹងការផ្គត់ផ្គង់ចិញ្ចឹមកូនរបស់ពួកគេ ដូចជាការការពារកូនៗ ការឧបត្ថម្ភកូនៗជាដើម (មាត្រា 836-2 (4) និង 837 នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)
· មាតាឬបិតាដែលមិនចិញ្ចឹមកូនៗអ្នកដទៃ និងកូនៗរបស់គាត់ត្រូវមានសិទ្ធិមកជួបសួរសុខទុក្ខ (មាត្រា 837-2 (1) នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)។ ប្រសិនបើមានការទាមទារឱ្យមានសុខុមាលភាពកូនៗនោះ តុលាការគ្រួសារអាច កំណត់លក្ខខណ្ឌ ឬមិនរាប់បញ្ចូលសិទ្ធិមកជួបសួរសុខទុក្ខតាមសំណើរបស់ភាគី ឬឋានៈរបស់ភាគី (មាត្រា 837-2 (2) នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)។
- ប្រសិទ្ធភាពលើទ្រព្យសម្បត្តិ
· ភាគីម្ខាងនៃអ្នកលែងលះអាចដាក់ពាក្យស្នើបែងទ្រព្យសម្បត្តិទៅកាន់ភាគីម្ខាងទៀតហើយសិទ្ធិក្នុងការដាក់ពាក្យសុំបែងចែកទ្រព្យសម្បត្តិនឹងបាត់សុពលភាពក្រោយ2ឆ្នាំបន្ទាប់ពីថ្ងៃលែងលះគ្នា(មាត្រាទី839(2)ខលេខ1 និងលេខ3 និងមាត្រាទី843「ច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)
· លើសពីនេះភាគីណាមួយអាចប្តឹងទាមទាររជំទាស់នឹងភាគីផ្សេងទៀតពីការធ្វេសប្រហែសចំពោះ ការខូចខាតនានា (មាត្រា 843 និង 806 នៃច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី)។