MONGOLIAN

ажлаас халагдсны тэтгэмжийн тогтолцоо

Олгогдоогүй цалингийн нөхөн олговрын нэхэмжлэл

Олгогдоогүй цалингийн нөхөн олговрын нэхэмжлэл

Нөхөн олговрын нэхэмжлэлд хамрагдах иргэд

- “Нөхөнолговор” гэдэг нь ажил олгогч дампуурсан, татанбуулгах арга хэмжээ авах шийдвэр гарсны улмаас ажлаасаа халагдсан ажилчны авччадаагүй цалин·ажлаасгэнэт халагдсаны тэтгэмж·амралтын цалин, жирэмсний болон амаржсан эхийн тэтгэмж(цаашид"Олгогдоогүй цалин тэтгэмж" гэнэ) олгохыг хүссэн нэхэмжлэл гаргавал, 3-дагч этгээдээр нөхөн төлүүлэхтухай 「Иргэний хууль」-н 469 дүгээр зүйлдзаасны дагуу Хөдөлмөрийн яамны сайд ажил олгогчийг төлөөлөн олгох тогтолцоогхэлнэ(「Цалингийн өрийгбарагдуулах тухай хууль」- ийн 7 дугаар зүйлийн 1 дүгээр заалтын, 2дугаар зүйлийн 3 дугаар тоот болон 「Цалингийн өрийг барагдуулах тухай хуулийгхэрэгжүүлэх захирамж」-ийн5 дугаар зүйлийн).

- Ажлынбайрны гэнэтийн ослын даатгалд хамрагдсан ажлын байранд 6 сар ба түүнээс дээш хугацаагааражилласны дараа дампуурал зарласан шийдвэр, дахин сэргээх ажиллагааны нээлтийнтогтоол, бодитоор дампууралаа зарлах хүсэлт гаргасан өдөр(ажлаас халагдсанөдрийн байдлаар)-ийн 1 жилийн өмнөх өдрөөс хойш 3 жилийн дотор тухайн ААН болонажлын байрнаас халагдсан хөдөлмөр эрхлэгч нь олгогдоогүйцалингийн олговор(цаашид "Нөхөн олговор" гэнэ)-ийн нэхэмжлэл гаргажболно(Эх сурвалж: Хөдөлмөрийняам).

Q.Ажлын байр дампуурал зэргийн улмаас ажил олгогчийн лавлагаа авах боломжгүй тохиолдолд ажлаас халагдсан бодит байдлын шалгуур болон ажлаас халагдсны тэтгэмжийг авах боломжтой арга байна уу?

A. Ажлын байр дампуурсан зэргийн улмаас ажлаас халагдсан бодит байдлын шалгуур болон ажлаас халагдсны тэтгэмж авах арга нь дараахтай адил байна.

Ангилал

Агуулга

Ажлаас халагдсөн бодит

байдлын шалгуур

▪ Тухайн ААН-ийн үйл ажиллагаа хаагдсан байдлын лавлагаа(татварын албанаас гаргуулж авна)

▪ Нэхэмжлэх гаргаж буй хөдөлмөр эрхлэгч(тэтгэвэр тэтгэмж авагч)-ийн нийгмийн даатгалын тогтолцоон дох эрхээ алдсныг лавлах материал(хөдөлмөр эрхлэлтийн даатгалын эрхээ алдсан материалын алдсан кодыг анхаарч үзэх зэрэг)

▪ нэхэмжлэл гаргаж буй хөдөлмөр эрхлэгч(тэтгэвэр тэтгэмж авагч) нь өөр компанид ажилд орсныг батлах материал(хөдөлмөр эрхлэлтийн даатгалын эрхээ авсныг нотлох лавлагаа болон ажлын газрын тодорхойлолт зэрэг)

▪ Дээрх тохиолдолуудаар батлах боломжгүй тохиолдолд ажил олголт хөдөлмөрийн яамны сайд нь хөдөлмөр эрхлэгчээс ажлаас халагдсны лавлагааг авах хүсэлт гаргаж, ажлын байр руу шугман холбоогоор холбогдохыг оролдох мөн хүний нөөц хариуцсан ажилтан эсвэл өөр бусад хөдөлмөр эрхлэгчтэй холбоо тогтоох зэрэг байдлаар шалгаж арга хэмжээ авна

Батлагдсан цалин хэлбэрийн

тэтгэвэр олгох аргачлал

▪ Тухайн ажлын байрнаас авсан хамгийн сүүлийн материал дээр тулгуурлан хуримтлагдсан хувийн хэмжээгээр хөдөлмөр эрхлэгчид олгоно(олгож буй үнийн дүнд татвар ноогдуулна)

▪ Хөдөлмөр эрхэлгчид олгогдсон агуулгыг ажлын байранд албан ёсоор мэдэгдэнэ

Батлагдсан тэтгэмж хэлбэрийн

тэтгэвэр олгох аргачла

▪ Тухайн хөдөлмөр эрхлэгчийн хуримтлалын дүнг олгох(олгогдож буй үнийн дүнд татвар ноогдуулна)

▪ Энэ үед олгогдоогүй төлбөл зохих төлбөр байгаа бол хөдөлмөр эрхлэгчид албан ёсоор мэдэгдэнэ

Нөхөн олговрыннэхэмжлэл гаргах арга

- Нөхөн олговрыннэхэмжлэл гаргахдаа доорхи хүснэгтэд заасан хугацааны дотор нөхөн олговрыннэхэмжлэлийн хуудсыг хүргүүлнэ(「Цалингийн өрийг барагдуулах тухай хууль」-н 7 дугаар зүйлийн 7 дугаарзаалтын, 「Цалингийн өрийг барагдуулахтухай хуулийг хэрэгжүүлэх захирамж」-ийн 9 дүгээр зүйлийн 1 дүгээр заалтын 1~3 дугаар тоот, 「Цалингийн өрийг барагдуулахтухай хуулийг хэрэгжүүлэх журам」-ын 5 дугаар зүйлийн 1 дүгээрзаалтын болон 2 дүгээр заалтын).

Ангилал		Нэхэмжлэл гаргах хугацаа, арга
Дампуурсан компанийн нөхөн олговрын мөнгө	Татан буулгах арга хэмжээ авахуулсан·дампуурсан тухай шүүхийн шийдвэргарсан, Хөдөлмөрийн яамны сайдын олгогдоогүй цалинг төлж барагдуулах чадваргүйгэдгийг нь хүлээн зөвшөөрсөн тохиолдолд төлөгдөх нөхөн олговор	Дампуурсантухай шүүхийн шийдвэр гарсан, дампуурсан гэдэг нь хүлээнзөвшөөрөгдсөн өдрөөс хойш 2 жилийн дотор оршин суугаа газрын харъяа хөдөлмөрэрхлэлтийн газраар дамжуулан Хөдөлмөр, халамжийн газарт гаргана.
Хялбарчилсан журмын дагуу олгох нөхөн олговор	Ажил олгогчид ажилчны олгогдоогүй цалинг төлж барагдуул гэсэн шүүххурлын шийдвэр, төлбөрийн тушаал, зохицуулалтын арга хэмжээ, шийдвэрийн дагуутөлөх нөхөн төлбөр	Шүүхийн шийдвэр зэрэг арга хэмжээ авагдсан өдрөөс хойш 1 жилийн доторХөдөлмөр, халамжийн газарт гаргана.
Хялбарчилсан журмын дагуу олгох нөхөн олговор	Хөдөлмөр эрхлэлт, хөдөлмөрийн яамын сайд ажилчинд олгогдоогүй цалинтэтгэмж·цалингаа олгоогүй ажил олгогчийн нотлох баримт бичгийг гаргаж өгөөд,ажил олгогч цалингаа олгоогүй гэдэг нь нотлогдсон тохиолдолд олгох нөхөн төлбөр	Олгогдоогүйцалин тэтгэмж· цалингаа олгоогүй ажил олгогчийн нотлох баримтбичиг анх гаргаж өгсөн өдрөөс хойш 6 сарын дотор Хөдөлмөр, халамжийн газартгаргана.