Мэргэжлээс шалтгаалсан өвчний төрөл 
Мэргэжлээс шалтгаалсан өвчний төрөл (Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийн 37 (1)-р заалтын 2-р дэд заалт).
- Мэргэжлээс шалтгаалсан өвчин: Ажилтан ажил үүргээ гүйцэтгэх явцад физик, химийн бодис, тоосжилт, эмгэг төрүүлэгчтэй харьцсан буюу түүнд өртсөн, биедээ хүнд ачаа үүрсэн, эрүүл мэндэд хүндрэл учруулах бусад бодистой харьцсан буюу түүнд өртсөний улмаас үүссэн өвчин, эмгэг
- Гэмтэл, бэртлээс шалтгаалсан өвчин: Үйлдвэрлэлийн ослын улмаас учирсан аливаа өвчин, эмгэг
- Ажлын байрны дарамт, үйлчлүүлэгчийн доромжлол зэргээс шалтгаалан ажлын байрны сэтгэл санааны стресснээс үүдэлтэй бий болсон эмгэг
- Ажилтны ажил үүрэгтэй холбоотой үүссэн бусад өвчин, эмгэг.
Мэргэжлээс шалтгаалсан өвчин ба ажил үүргийн хоорондын хамаарал
- Ажил үүргийн шалтгаанаар мэргэжлийн өвчин болон гэмтлйин шинж чанартай эмгэгтэй болсон хөдөлмөр эрхлэгч нь анагаах ухааны · шинжлэх ухааны мэдлэг боловсролгүйгээс ажил үүрэг болон өвчин эмгэгийн хоорондын хамаарлыг нотлох боломжгүй тохиолдол их байдаг учраас Үйлдвэрийн ослын даатгалын тухай хуулийг хэрэгжүүлэх захирамж -ын 34 дүгээр зүйлд ажил үүргийн улмаас үүсэх өвчин эмгэгийг хүлээн зөвшөөрөх стандартыг тавьж Үйлдвэрийн ослын даатгалын тухай хуулийг хэрэгжүүлэх захирамж -ын 34 дүгээр зүйлд заасан нөхцөл бүрдсэн тохиолдолд шалтгаан болон үүссэн үр дагавар өөр хоорондоо хамааралтай гэж үзэн ажил үүргийн улмаас үүссэн өвчин эмгэг болохыг хүлээн зөвшөөрч хөдөлмөр эрхлэгчийн шалтгаан болон үр дагавар хоорондын хамаарлыг нотлоход хүндрэлтэй асуудлыг шийдвэрлэж байна.
Мэргэжлээс шалтгаалах өвчнийг тогтоох стандарт шаардлага
Мэргэжлээс шалтгаалах өвчнийг тогтоох стандарт шаардлага
- Хөдөлмөр эрхлэгч нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх захирамж -ийн хавсралт 5-д заасны дагуу ажил үүргийн үүдэлтэй өвчин эмгэгт тооцогдох өвчин туссан тохиолдолд(жирэмсэн хөдөлмөр эрхлэгч нь зулбах эндэх түүнчлэн дутуу төрөх тохиолдол хамаарна) дараах нөхцөлүүд бүгдэд нь хамаарвал ажил үүргийн үүдэлтэй өвчин(мэргэжлийн өвчин) гэж үзнэ(Үйлдвэрийн ослын даатгалын тухай хууль -ийн 37 дугаар зүйлийн 5 дугаар заалт болон, Үйлдвэрийн ослын даатгалын тухай хуулийг хэрэгжүүлэх захирамж -ийн 34 дүгээр зүйлийн 1 дүгээр заалт).
· Тухайн ажилтан ажил үүргээ гүйцэтгэх явцдаа хортой, аюултай бодистой харьцаж байсан эсвэл түүнд өртөж байсан;
· Хортой, аюултай бодистой харьцаж байсан эсвэл түүнд өртөж байсан ажилтны ажлын цаг, тухайн ажлыг гүйцэтгэхэд оролцсон хугацаа, ажлын орчин зэргийг харгалзан үзэхэд тухайн өвчинд өртөх боломжтой байсан;
· Тухайн ажилтан хорт, аюултай бодистой харьцаж байсан эсвэл түүнд өртөж байсан нь тухайн өвчлөл үүсэх шалтгаан болсон нь анагаах ухааны хувьд тогтоогдсон байх шаардлагатай.
Гэмтэж бэртсэний улмаас учирсан өвчнийг тогтоох стандарт шаардлага
- Ажил мэргэжлийн улмаас гэмтэл, бэртэлд өртсөн ажилтанд учирсан өвчин нь дараах бүх нөхцлийг хангасан тохиолдолд тус өвчнийг мэргэжлээс шалтгаалах өвчин (гэмтэл, бэртлийн улмаас учирсан өвчин) гэж үзнэ (Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийн 37 (5)–р заалт, Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийг хүчин төгөлдөр мөрдөх тухай тогтоолын 34 (2)-р заалт):
· Тухайн гэмтэл, бэртэл ба тухайн өвчний хооронд шалтгаант харилцан хамаарал байгааг анагаах ухааны үүднээс тогтооно;
· Суурь өвчин эсвэл одоо байгаа өвчин нь энгийн байдлаар тохиолддог өвчний шинж тэмдэг байх ёсгүй.
※ "Суурь өвчин" гэдэг нь одоогоор өвчилсөн байгаа өвчнөөс өмнө байсан, тухайн өвчний суурь шалтгаан болсон эрүүл мэндийн байдал. "Одоо байгаа өвчин" гэж бүрэн эдгэсэн эсвэл хангалттай хэмжээнд эдгэсэн, дахин эмчилгээ шаардахгүй өвчинг хэлнэ (Хөдөлмөр, үйлдвэрлэлийн осолтой холбоотой шүүхийн маргааны тусгай онолын 189-р тал, Шүүхийн судалгаа, сургалтын институт).
Мэргэжлээс шалтгаалсан өвчнийг тогтоох тусгай шалгуур
- Мэргэжлээс шалтгаалсан өвчнийг тогтоох тусгай шалгуурыг Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийг хүчин төгөлдөр мөрдөх тухай тогтоолын хавсралт болох 3-р хүснэгтэд заасан байдаг бөгөөд холбогдох өвчнүүд нь дараах төрлүүдтэй байна (Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийн 37 (5)-р заалт, Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийг хүчин төгөлдөр мөрдөх тухай тогтоолын хавсралт болох 3-р хүснэгт болон 34(3)-р заалт):
· Тархины судасны гэмтэл, зүрхний өвчин;
· Булчин, тулгуур эрхтний тогтолцооны өвчин;
· Амьсгалын замын өвчин;
· Психоневрологийн эмгэг;
· Лимфатик болон гематопетикийн өвчин;
· Арьсны өвчин;
· Нүд, чихний өвчин;
· Элэгний өвчин;
· Халдварт өвчин;
· Мэргэжлээс шалтгаалсан хавдар;
· Химийн хүчин зүйлсээс шалтгаалсан хурц хордлого зэрэг өвчин;
· Физик хүчин зүйлсээс шалтгаалсан өвчин;
· Ажилтны ажил үүрэгтэй шууд шалтгаант харилцан хамааралтай нь тогтоогдсон бусад өвчин.
Мэргэжлээс шалтгаалсан өвчнийг тогтоох зөвлөгөөн
Эцэслэн шийдвэрлэх хороогоор мэргэжлээс шалтгаалсан өвчнийг тогтоох талаар зөвлөлдөх
- Мэргэжлээс шалтгаалах өвчнийг тогтоох талаар зөвлөлдөх, хэлэлцэх зорилгоор БНСУ-ын Хөдөлмөр, нийгмийн халамжийн газар нь Мэргэжлээс шалгаалсан өвчний асуудлыг хариуцсан Эцэслэн шийдвэрлэх хороо (цаашид "Эцэслэн шийдвэрлэх хороо" гэх)-той байх бөгөөд энэхүү хороо нь тус газрын салбар хэлтэст харьяалагдана (Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийн 38 (1)-р заалт).
- Тухайн мэргэжлээс шалтгаалсан өвчин буюу нас баралт нь мэргэжлээс шалтгаалах өвчин мөн эсэхийг тогтоох шийдвэр гаргахдаа БНСУ-ын Хөдөлмөр, нийгмийн халамжийн газар нь тухайн ажилтны хүйс, нас, эрүүл мэнд, биеийн байдал зэргийг харгалзан үзнэ (Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийн 37 (5)-р заалт, Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийг хүчин төгөлдөр мөрдөх тухай тогтоолын 34 (4)-р заалт).
Эцэслэн шийдвэрлэх хорооны зөвлөгөөнөөр хэлэлцэгдэхгүй өвчин
- Дараах өвчнүүдийг Эцэслэн шийдвэрлэх хорооны зөвлөгөөнд оруулахгүй (Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийн 38 (2)-р заалт, Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийг хүчин төгөлдөр мөрдөх тухай дүрмийн 7-р зүйл):
· Уушги тоосжих өвчин;
· Нүүрстөрөгчийн дисульфидын хордлого;
· Их хэмжээний хортой, аюултай бодист өртсөний улмаас учирсан хурц хордлого зэрэг өвчин;
· 「Үйлдвэрлэлийнослын нөхөн олговрын даатгалын тухай хуулийн тогтоол」-н 117(1) 3-т заасныдагуу ажил мэргэжлээс шалтгаалсан осол эсэхийг тогтоох зорилгоор хийлгэсэнүзлэгийн хариугаар мэргэжлээс шалтгаалсан байх өндөр магадлалтай гэсэн эмчийнтодорхойлолттой гарсан өвчин.
· 「Үйлдвэрлэлийн ослын нөхөн олговрын даатгалын тухайхуулийг хэрэгжүүлэх журам」-н 22-т заасны дагуу Солонгосын үйлдвэрлэлийн аюулгүй байдлын газар болонбусад мэргэжлээс шалтгаалсан өвчин эсэхийг тогтоох газраас авсан зөвлөгөөний үрдүнд мэргэжлээс шалтгаалсан байх өндөр магадлалтай гэдэг нь батлагдсан өвчин.
· БНСУ-ын Хөдөлмөр, нийгмийн халамжийн газраас тухайн ажил үүрэгтэй шууд шалтгаант харилцан хамааралтайг тогтоосон бусад өвчин.
Эцэслэн шийдвэрлэх хороогоор оруулж зөвлөлдөх журам
- Эцэслэн шийдвэрлэх хороогоор оруулж зөвлөлдөх шаардлагатай өвчний даатгалын нөхөн олговрыг олгох ёстой тохиолдолд эсвэл олгохыг нэхэмжилсэн тохиолдолд БНСУ-ын Хөдөлмөр, нийгмийн халамжийн газрын дарга тухайн өвчнийг мэргэжлээс шалтгаалсан өвчин мөн эсэхийг тогтоолгох зөвлөгөөн хийх хүсэлтийг Эцэслэн шийдвэрлэх хороонд хүргүүлнэ (Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийн 38 (2)-р заалт, Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийг хүчин төгөлдөр мөрдөх тухай дүрмийн 8 (1)-р заалт).
- Эцэслэн шийдвэрлэх хороо нь тухайн өвчнийг мэргэжлээс шалтгаалсан өвчин мөн эсэхийг тогтоох зөвлөгөөн хийх бөгөөд тус хороо нь зөвлөгөөн хийх хүсэлт хүлээн авснаас хойш 20 хоногийн дотор зөвлөгөөнөөс гарсан үр дүнг БНСУ-ын Хөдөлмөр, нийгмийн халамжийн газрын, тухайн хүсэлтийг гаргасан салбар хэлтсийн даргад танилцуулна (Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийн 38 (2)-р заалт, Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийг хүчин төгөлдөр мөрдөх тухай дүрмийн 8 (2)-р заалт).
※ Эцэслэн шийдвэрлэх хороо хүндэтгэх шалтгааны улмаас дээрх хугацаанд зөвлөгөөн хийж шийдвэр гаргах боломжтой болсон тохиолдолд тус хугацаанг нэг удаа 10 хүртэлх хоногоор сунгаж болно (Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийн 38 (2)-р заалт, Үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тухай хуулийг хүчин төгөлдөр мөрдөх тухай дүрмийн 8 (2)-р заалт).